MADRID – Het is ondertussen een bekend verhaal in Spanje; de immer lage melkprijzen. 1 liter melk is er minder waard dan in gelijk welk ander Europees land. In April dook de prijs tot 33,62 cent, net geen twee cent onder het Europese gemiddelde van 35,44 cent. In vele regionale supermarkten, werd een liter melk verkocht voor een luttele 49 cent.
Het problematische aan deze lage prijzen is dat de landbouwer zich verplicht ziet onder de productieprijs te verkopen. Dat dit niet lang vol te houden valt, hoeft geen betoog. Er zijn steeds minder melkboeren die het hoofd boven water houden, en de afhankelijkheid van geïmporteerde melk groeit zienderogen in Spanje.
De vijf grootste Europese exportlanden verkopen hun product aan een aanzienlijk hogere prijs. In Nederland is dat 37,50 cent, in Denemarken 37,25, in Italië 36, in Frankrijk 35,95 en in Duitsland 35,60 cent. Schijnbaar kleine verschillen die voor vele landbouwers toch het verschil maken tussen leven en dood. Afgelopen jaar verdwenen maar liefst 706 melkveehouderijen uit het circuit. Indien er geen verandering komt, dreigt dat aantal de komende jaren nog toe te nemen.
Volgens de letter van de wet, mogen de melkboeren nochtans niet met verlies verkopen. Het Koninklijke Decreet 8/2020 stelt dat de de overeenkomst tussen de koper en de producent ‘de effectieve productiekost’ moet dekken. Nochtans zien vele boeren zich verplicht dat toch te doen.
De grote supermarktketens leggen de druk van lage prijzen op, en goedkoop verkopen blijft voor de boer vaak nog steeds te verkiezen boven het weggooien van de melk. Melk is bovendien een kwetsbaar product dat door de boer zelfs slechts twee dagen kan worden opgeslagen; beslissingen moeten vaak snel worden gemaakt.
De sector klaagt aan dat de grote spelers het product melk banaliseren door de obsessie met lage prijzen. De prijs in de supermarkt is niet in lijn met het complexe proces van melkproductie. Ook staat zij het dierenwelzijn en het naleven van de milieunormen in de weg.
De situatie heeft er toe geleid dat Spanje jaarlijks 2,5 miljoen ton melkproducten invoert. De sector klaagt het ironische van deze situatie aan. De invoer is vervuilend en kostenintensief, terwijl de melk net zo goed in eigen land kan worden geproduceerd.
Bij de ASAJA (Asociación Agraria de Jóvenes Agricultores, de Agrarische Vereniging voor Jonge Landbouwers) ijveren ze voor steun aan de Spaanse productie. De melkveehouderij kan het probleem van de ontvolking van het Spaanse binnenland mee bestrijden, en een inkomen betekenen voor de jongeren die er een toekomst willen uitbouwen.