MADRID – Het Spaans is voor velen een moeilijke taal en de zinsopbouw kan logisch of niet logisch zijn. Maar als je dan ook nog te maken krijgt met de zogenaamde palindromen dan moet je toch wel even nadenken over wat je zegt of schrijft. Het gaat bij ‘palíndromos’ om woorden of zinnen die op twee manieren, van voor naar achter en van achter naar voor, uitgesproken of geschreven kunnen worden.
Een palindroom, keerwoord of spiegelwoord is een woord waarin de letters symmetrisch gerangschikt zijn, zodanig dat het woord van achter naar voren gelezen hetzelfde is als van voor naar achter. Maar palindromen komen ook voor bij zinnen zoals taaldeskundige Alfred López heeft uitgelegd aan de krant 20Minutos.
De voorkomendste palindromen in het Spaans hebben drie letters zoals: ama, ojo, oso, eme, ara, ese, efe, dad, oro, eje. Als er meer letters bijgevoegd zijn, worden de palindromen steeds complexer zoals: erre, elle, arra, debed, dañad, radar, rotor, nadan, salas, somos, solos, anilina, apocopa, arenera, sopapos, reconocer, acurruca, sometemos.
Maar het wordt nog lastiger als er complete zinnen bedacht worden die op twee manieren gelezen of uitgesproken kunnen worden en hetzelfde zijn zoals: ‘dábale arroz a la zorra el abad’ en ‘sé verlas al revés’ en andere zinnen zoals: ‘Allí ves Sevilla’, ‘Aman a Panamá’, ‘Somos o no somos’, ‘Amó la paloma’, ‘Isaac no ronca así’, ‘Anita lava la tina’, ‘A ti no, bonita’, ‘Yo hago yoga hoy’, ‘Ají traga la lagartija’, ‘Ana lava lana’, ‘Yo hago yoga hoy’ etc.
Palindromen in het Nederlands
Palindromen zijn van oorsprong afkomstig uit de Griekse taal en het woord ‘palindroom’ is een samenvoegsel van de woorden ‘palin’ en ‘dromein’ wat letterlijk ‘die omgekeerd loopt’ betekent, maar het kan ook ‘ga achteruit’ betekenen. Overigens zijn er ook palindromen met cijfers zoals: 11, 22, 33, 44, 55, 66, 77, 88, 99 of met drie cijfers zoals: 101, 111, 121, 131 etc. Verder zijn er palindroomdata zoals: 12-02-2021 (12 februari 2021) en 22-02-222 of 03-02-2030.
Op Wikipedia kunnen we veel voorbeelden tegenkomen van Nederlandse palindromen zoals de korte versies: daad, dood, kaak, kajak, kak, keek, kik, kok, lel, lepel, lol, lul, madam, mam, neen, negen, nemen, neven, non, pap, pop, bob, pup, raar, radar, redder, rotor, sas, sis, solo’s, soos, tot, sos: geografische namen zoals: Ede, Epe, Eke, Ellemelle: en namen zoals Ada, Anna, Bob, Hannah, Onno, Otto, Reinier, Tim Smit.
Langere Nederlandse palindromen zijn o.a: droomoord, droommoord, legovogel, levensnevel, maandnaam, meetsysteem, parterretrap, racecar, tarwewrat, partyboobytrap, stormrots: en de zeer lange: koortsmeetsysteemstrook, legermeetsysteemregel, parterrestaalplaatserretrap, nepparterreserretrappen, deelkoortsmeetsysteemstrookleed.
En wat dacht je van de Nederlandse zinnen: “Mooie zak salade en iemand nam ei mannen en in enen nam iemand na meineed Alaska”, zei oom; Leverde die kale dame op ‘n poema de lakei de drevel?; Nelli plaatst op ‘n parterretrap ‘n pot staalpillen; Nepmop: net alsof u net sufte? O, massa moet fusten ufo’s laten pompen … etc. Meer zinnen kun je lezen op Wikipedia.