VALENCIA – Zoals de weersvoorspellingen nu laten zien gaat het flink regenen vanaf maandag of is er in ieder geval veel kans op onweersbuien die gepaard gaan met hevige regenval. Dat heeft alles te maken met de DANA ofwel de ‘gota fría’ die over de regio zal trekken, aldus een woordvoerder van de Spaanse weerdienst Aemet.
De term ‘gota fría’ komt van de vertaling van het Duitse woord ‘Kaltlufttropfen’, waarvan de vertaling bij benadering ‘koude-lucht-druppels’ is terwijl de ‘gota fría’ letterlijk ‘koude druppel’ betekent. Het weerverschijnsel gaat gepaard met zeer hevige regenval en storm, vaak met windsnelheden tussen de 100 en 200 km/uur. Door de grote hoeveelheid regen neemt ook meestal de temperatuur af. Een gota fría is normaal gesproken van korte duur.
DANA
De term ‘gota fría’ is vervangen door de meer wetenschappelijke term DANA wat een afkorting is van Depresión Aislada en Niveles Altos. Het is dus vrij normaal in de weerberichten de term DANA te zien maar in de volksmond wordt nog steeds gesproken over de ‘gota fría’. Overigens wordt deze weer term vaak te veel en te snel gebruikt door kranten maar in dit geval legt een expert van de Spaanse weerdienst Aemet het fenomeen uit via deze krant.
#AEMETinforma: cambio de tiempo en la Península y Baleares, con la llegada de una #dana que dejará chubascos y tormentas en muchas zonas. Se notará ya el domingo por la tarde y, sobre todo, entre el lunes y miércoles. En este #VídeoAEMET os explicamos los escenarios previstos ? pic.twitter.com/QCrOVhlEoD
— AEMET (@AEMET_Esp) August 23, 2019
Oorzaak
De oorzaak van een DANA is het in de nazomer of het vroege najaar botsen van de nog warme vochtige Middellandse Zee lucht vanuit het oosten op de reeds afkoelende Atlantische Oceaan lucht vanuit het westen. Deze zomer was het water van de Middellandse Zee warmer dan normaal waardoor er dus theoretisch ook meer kans zou zijn op een of meerdere ‘gotas frías’.
Toch wil een warmere Middellandse Zee niet automatisch zeggen dat er ook meer ‘gotas frías’ gaan plaatsvinden aangezien er nog veel meer vereisten zijn voor de storm met hevige regen. Zo moet de zeelucht warm en vochtig zijn terwijl er een koude luchtstroming (meestal tussen de 5 en 9 kilometer hoogte) dient te zijn die met de warme opstijgende lucht in botsing komt waardoor deze te snel afkoelt en de vochtigheid als regen naar beneden komt.
Nazomerse buien
De ‘gota fría’ vindt in principe plaats na de zomermaanden aangezien er een warme zee lucht nodig is. De overschakeling van de zomer naar de herfst is weliswaar de tijd van het jaar dat de effecten van de DANA het meest te merken zijn maar volgens de weerexperts kan een ‘gota fría’ of DANA ook onder de juiste omstandigheden plaatsvinden gedurende andere jaargetijden.
In de winter en lente valt de regen en storm van een DANA echter niet zo op terwijl het toch klimatologisch bewezen is dat dit veroorzaakt wordt door een DANA of ‘gota fría’.
Regio’s
Met name de regio’s Comunidad Valenciana, Murcia en Andalusië (Levantekust) worden vaak getroffen door de effecten van een ‘gota fría’ maar dat houdt zeker niet in dat Catalonië en de Balearen eilanden niet te maken kunnen krijgen met de effecten van een DANA.
De ‘gota fría’ wordt zelfs wel eens in het midden van Spanje gemerkt maar dat is vrij uitzonderlijk en moeilijk te bewijzen. De term ‘gota fría’ of DANA wordt ook wel eens onterecht gebruikt in de berichtgevingen over stormen, waarschijnlijk omdat het herkenbaar is.