In een recente analyse heeft de Financial Times opgemerkt dat Spanje, een voorbeeldland voor hernieuwbare energie, mogelijk te snel heeft ingezet op zonne-energie. Dit heeft geleid tot twijfels onder investeerders en energieleveranciers over de bekwaamheid van het elektriciteitsnet en de opslagcapaciteit van energie in het land.
In de lente komt tot wel 60% van de elektriciteit in Spanje van zonne-energie. Dit heeft het gebruik van gas- en kolencentrales aanzienlijk verminderd, wat betekent dat Spaanse consumenten profiteren van lagere energiekosten dan hun Europese buren. De Britten wijzen erop dat de sterke steun van premier Pedro Sánchez voor hernieuwbare energie en de overvloedige zonneschijn in het land een golf van nieuwe zonneprojecten heeft aangejaagd.
Sinds 2018 heeft Spanje meer zonne-energiecapaciteit toegevoegd dan enig ander Europees land, op Duitsland na. Deze aanzienlijke uitbreiding heeft op bepaalde momenten geleid tot een overschot aan elektriciteit, waardoor de prijzen zijn gedaald. Dit heeft gevolgen voor de winstmarges van zonne-energieoperators en heeft ertoe geleid dat sommige van hen hun installaties tijdelijk moeten stilleggen om een te grote aanbod op de markt te reguleren, zonder dat daar enige schadevergoeding tegenover staat.
De lage elektriciteitsprijzen kunnen de consument ten goede komen, maar ze hebben ook hun keerzijde. Ondanks dat klanten profiteren van “gratis” energie, worstelen energieproducenten om financieel het hoofd boven water te houden. De Financial Times wijst erop dat deze situatie problematisch is, vooral na een grote stroomuitval in april 2025, die bijna 58 miljoen mensen zonder stroom zette. De Spaanse regering verwijst naar fouten van de Red Eléctrica en gas- en kernenergie bedrijven als oorzaak voor deze storing. Een officieel verslag gaf echter aan dat de uitvaltijd te maken had met een spanningspiek, gerelateerd aan instabiliteit in een zonne-energiecentrale.
Ondanks de initiële voordelen van de zonnepanelen, begint de situatie te veranderen. De Financial Times stelt dat dit voorbeeld van hernieuwbare energie “te snel” vooruit is gegaan. Investeerders en energiebedrijven zijn bezorgd over de betrouwbaarheid van het systeem. Men wijst op het feit dat Spanje niet adequaat is aangepast aan de groeiende afhankelijkheid van zonne-energie, wat heeft geleid tot vragen over de structurele geschiktheid van het elektriciteitsnet.
Het rapport benadrukt kritiek op de “laattijdigheid” van het netwerk en het onvoldoende gebruik van energiebatterijen voor opslag. Hierdoor ontstaan onbenutte kansen voor een efficiënter energiebeheer. De keerzijde van de bloeiende zonne-energiesector in Spanje is dus een verlies aan stabiliteit en een toenemende druk om de afhankelijkheid van zonne-energie in goede banen te leiden.
Met de duurzame energie-infrastructuur die tot nu toe succesvol is ontwikkeld, staat Spanje voor de uitdaging om zijn systeem weerbaar te maken tegen de fluctuaties die komen kijken bij de productie van zonne-energie. Terwijl de zon blijft schijnen, moeten er stappen worden ondernomen om zowel een veilige elektriciteitsvoorziening als een financieel duurzame markt te waarborgen.
De weg voorwaarts zal worden bepaald door de capaciteit van Spanje om een evenwicht te vinden tussen groei in hernieuwbare energie en de noodzakelijke aanpassingen aan het elektriciteitsnet, zodat deze groei ook in de toekomst kan worden ondersteund.
Spanje blijft een voorloper in de energietransitie, maar de recente ontwikkelingen benadrukken dat zelfs de meest succesvolle initiatieven gepaard gaan met significante uitdagingen.