De gezondheidszorg is een fundamenteel recht dat voor iedereen toegankelijk zou moeten zijn, ongeacht hun financiële situatie. Helaas is dit in de realiteit vaak niet het geval. In Spanje kampt een aanzienlijk deel van de bevolking met betalingsproblemen die hen ertoe dwingen bepaalde gezondheidsdiensten af te wijzen. Uit een onderzoek gepubliceerd op het nieuwsplatform Newtral blijkt dat 40% van de Spanjaarden afziet van een gezondheidsbehandeling omdat ze deze niet kunnen betalen.
In een samenleving waar gelijkheid en rechtvaardigheid centraal staan, is het onaanvaardbaar dat een groot deel van de bevolking geen goede gezondheidszorg kan krijgen. Dit versterkt sociale ongelijkheid en dwingt mensen om schadelijke keuzes te maken voor hun gezondheid.
Een ongezonde bevolking betekent een lagere productiviteit en meer uitval op de arbeidsmarkt. Dit heeft negatieve gevolgen voor de economie en kan op den duur leiden tot hogere kosten voor de overheid en de samenleving als geheel.
Toegang tot gezondheidszorg is daarnaast een fundamenteel mensenrecht. Het ontbreken hiervan voor een deel van de bevolking roept ethische vragen op over de verdeling van middelen en de verantwoordelijkheid van de samenleving om voor haar burgers te zorgen.
In Spanje zijn de gevolgen van beperkte toegang tot gezondheidszorg schrijnend. Volgens recent onderzoek van Oxfam Intermón heeft meer dan 40% van de Spaanse bevolking in het afgelopen jaar een of meer gezondheidsdiensten moeten afwijzen vanwege financiële redenen. Bij degenen die moeten rondkomen met een inkomen onder de armoedegrens, loopt dit percentage op tot bijna 70%.
Meest voorkomende ontberingen zijn volgens het onderzoek:
- Tandheelkundige zorg: 21% van de respondenten gaf aan dat zij of een gezinslid geen specialistische tandheelkundige behandeling konden betalen.
- Gebitsprothesen: 14,8% kon geen kunstgebit of andere gebitsprothese bekostigen.
- Brillen en hoortoestellen: 14,6% kon geen bril of hoorapparaat aanschaffen.
- Fysiotherapie: 10,7% kon fysiotherapie niet betalen.
- Psychologische hulp: 9,9% had geen toegang tot specialistische psychologische behandeling.
Uit het onderzoek blijkt dat vrouwen vaker genoodzaakt zijn gezondheidsdiensten te weigeren dan mannen. Deze genderongelijkheid versterkt de reeds bestaande ongelijkheden binnen de samenleving.
Naast genderverschillen zijn er ook significante verschillen in de toegang tot gezondheidszorg tussen blanke en gekleurde personen. Deze laatsten ondervinden nog meer barrières, waardoor de ongelijkheden verder toenemen.
De problemen in de Spaanse gezondheidszorg zijn complex en omvatten financiële, structurele en culturele aspecten. Een groot obstakel is de hoge prijs van bepaalde gezondheidsdiensten en behandelingen, wat zelfs met een private basisverzekering een zware last kan zijn voor huishoudens met een laag inkomen.
In sommige regio’s is de geografische spreiding van gezondheidsvoorzieningen ontoereikend, waardoor mensen lange afstanden moeten afleggen voor zorg. Daarnaast leiden personeelstekorten en capaciteitsproblemen tot lange wachttijden, die de toegankelijkheid verder beperken.