Op maandag 28 april 2025 werd Spanje rond 12:32 uur ’s middags getroffen door een ongekende stroomstoring die het hele land platlegde. Binnen enkele seconden viel ongeveer 60% van de elektriciteitsvoorziening weg, wat neerkomt op een verlies van 15.000 megawatt. De oorzaak van deze plotselinge uitval is nog steeds onbekend.
De storing had verstrekkende gevolgen: treinen kwamen tot stilstand, verkeerslichten vielen uit, en miljoenen mensen zaten zonder elektriciteit, internet en mobiele telefonie. In steden als Madrid en Barcelona werden mensen geëvacueerd uit liften en metro’s, en luchthavens moesten overstappen op noodaggregaten. Het openbaar vervoer lag grotendeels stil, en scholen in verschillende regio’s werden gesloten.
De Spaanse premier Pedro Sánchez verklaarde dat alle mogelijke oorzaken worden onderzocht, inclusief technische storingen, cyberaanvallen en atmosferische fenomenen. Hoewel sommige bronnen wezen op een mogelijke cyberaanval, zijn er geen concrete aanwijzingen gevonden die deze theorie ondersteunen.
Ook uit Portugal kwam een theorie die inmiddels lijkt te zijn verworpen. De Portugese netbeheerder Redes Energéticas Nacionais meldde aanvankelijk dat een vreemd meteorologisch fenomeen in Spanje mogelijk de oorzaak van de storing was. Daarbij werd gesproken over een “geïnduceerd atmosferisch fenomeen in de vorm van een vibratie”. Later diezelfde middag trok de organisatie deze verklaring echter weer in.
Een geïnduceerde atmosferische vibratie is volgens Meteored een verstoring in de atmosfeer die ontstaat door een externe gebeurtenis, meestal van kunstmatige of deels natuurlijke oorsprong. Deze vibratie veroorzaakt golven of trillingen in de lucht of in hogere lagen van de atmosfeer. Meteorologen leggen uit dat deze trillingen zich kunnen voortplanten als akoestische golven (zoals infrageluid) of als elektromagnetische verstoringen. Wanneer ze krachtig genoeg zijn, kunnen ze zelfs elektronische systemen, elektriciteitsnetwerken of communicatiesystemen verstoren.
Volgens Jorge Fabra, voormalig president van Red Eléctrica, is het incident ongekend in zijn 45-jarige carrière. Hij benadrukte dat de exacte oorzaak nog moet worden vastgesteld, maar suggereerde dat een storing in de interconnectie met Frankrijk, mogelijk veroorzaakt door een brand onder een hoogspanningslijn, een rol zou kunnen hebben gespeeld.
De Europese Commissie heeft verklaard dat er geen aanwijzingen zijn voor een opzettelijke sabotage of cyberaanval. Desondanks blijft de exacte oorzaak van de storing onbekend, en het onderzoek is nog gaande. Het incident heeft de kwetsbaarheid van het elektriciteitsnet blootgelegd en benadrukt de noodzaak van investeringen in infrastructuur en crisisbeheer.
Hoewel het merendeel van de elektriciteitsvoorziening inmiddels is hersteld, blijven sommige gebieden kampen met problemen in het openbaar vervoer en de communicatie-infrastructuur. De autoriteiten roepen op tot geduld en samenwerking terwijl het onderzoek voortduurt.