MADRID – Deze dinsdag 29 juni wordt in de wekelijkse ministerraad de eerste transgenderwet of ‘Ley Trans’ van Spanje aangenomen. Het zal de eerste wetgeving van het land zijn waarbij de rechten en vrijheden voor de lesbian (lesbisch), gay (homoseksueel), bisexual (biseksueel) en transgender inwoners ofwel de LGTBI+ geregeld zijn.
De eerste transgenderwet van Spanje maakt genderzelfbeschikking (autodeterminación de género) vanaf de leeftijd van 14 jaar mogelijk. Dat wil zeggen de verandering van geslacht in de burgerlijke stand zonder de noodzaak van een rapport of medische behandeling. Dit heeft in de coalitieregering van de PSOE en Unidas-Podemos geleid tot onenigheid maar de wet is er toch gekomen waardoor transgenders niet langer als ziek worden beschouwd en het proces aangepast wordt.
Het concept van de transgenderwet of ‘Ley Trans’ erkent de identiteit van transgenders via een administratieve procedure in de Burgerlijke Stand. Het proces start met het verschijnen van de belanghebbende bij een kantoor van de Burgerlijke Stand waar in een formulier aangegeven moet worden dat hij/zij het niet eens is met het geslacht in de geboorteaangifte en een verzoek tot rectificatie. Na drie maanden moet de belanghebbende de geslachtswijziging nogmaals bevestigen. Een maand daarna wordt de wijziging in de Burgerlijke Stand verwerkt met daarbij de gewenste naam en geslacht.
De nieuwe procedure die vermeld wordt in de transgenderwet is versneld omdat de eis van een medische diagnose en psychologische behandeling om de geslachtsidentiteitsstoornis of genderdysforie te bewijzen is afgeschaft. Dit was voorheen samen met een hormoonbehandeling van twee jaar verplicht. Deze regels worden aangepast omdat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) sinds 2018 de dysforie niet langer als een ziekte beschouwd waardoor medische behandeling niet langer nodig is.
In het geval van personen onder de achttien en boven de zestien jaar kunnen zij autonoom de rectificatie van hun geslacht vragen. Personen tussen de veertien en zestien jaar kunnen dit ook doen maar bijgestaan door hun vader, moeder of wettelijke voogd. De situatie tussen 12 en 14 jaar verandert omdat een rechterlijke goedkeuring nodig is en de rechter bewijs kan opvragen als hij/zij dat nodig acht.
De transgenderwet bevat een sectie voor intersekse mensen, zij die geboren zijn met mannelijke en vrouwelijke organen. Genitale modificatie van pasgeborenen is verboden, behalve om puur medische redenen. Ouders krijgen de mogelijkheid om het vakje in het register waarin het geslacht wordt vermeld een jaar lang leeg te laten als ze dat overwegen en altijd in onderling overleg.
Voor de duidelijkheid, LGTBI+ staat voor Lesbiana, Gay, Bisexual, Transexual, Transgénero, Travesti, Intersexual, Queer, Asexual, Demisexual en Grisexual.