Spanje staat naast veel andere dingen ook bekend om zijn rijke biodiversiteit, maar veel plantensoorten in het land staan onder ernstige druk. Klimaatverandering, verstedelijking en menselijke activiteit bedreigen de overleving van talrijke unieke en waardevolle plantensoorten. In dit artikel kijken we naar de 10x meest bedreigde planten in Spanje.
Spanje heeft een rijke diversiteit aan planten vanwege het gevarieerde klimaat en landschap. Er zijn naar schatting meer dan 8000 verschillende plantensoorten te vinden in Spanje, variërend van mediterrane kruiden zoals rozemarijn en tijm tot exotische bloemen zoals bougainvillea en oleander. In de bergachtige gebieden groeien ook unieke planten zoals edelweiss en gentiaan.
De flora van Spanje wordt beïnvloed door factoren zoals hoogte, neerslag en bodemgesteldheid, waardoor elke regio zijn eigen specifieke plantensoorten heeft. Planten spelen een belangrijke rol in de Spaanse cultuur, zowel in de traditionele geneeskunde als in de keuken. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Spanje bekend staat om zijn kleurrijke bloementuinen en weelderige mediterrane vegetatie.
Maar ondanks deze variëteit worden sommige planten met uitsterven bedreigd door klimaatverandering, menselijke activiteit en verstedelijking. Hieronder vind je een lijst van de 10 meest bedreigde plantensoorten die nu al moeilijk te vinden zijn en in de toekomst kunnen verdwijnen als er geen actie wordt ondernomen.
Piña de mar
De Atractylis preauxiana, in het Nederlands bekend als zeeden, is een endemische plant van de Canarische Eilanden. Deze unieke soort staat momenteel op de rand van uitsterven, voornamelijk door de aanhoudende verstedelijking en de aanleg van wegen die haar natuurlijke habitat ernstig hebben aangetast en gefragmenteerd.
De zeeden is een opvallende plant met stekelige bladeren en paarse bloemen. Ze speelt een cruciale rol in het ecosysteem van de Canarische Eilanden en is een belangrijk onderdeel van de lokale biodiversiteit. Haar aanwezigheid draagt bij aan de stabilisatie van de bodem en biedt voedsel en beschutting aan verschillende insectensoorten.
Lysimachia minoricensis
De Lysimachia minoricensis is een fascinerende plantensoort die endemisch is voor het Balearen eiland Menorca. Het tragische verhaal van deze plant illustreert de kwetsbaarheid van geïsoleerde soorten en de uitdagingen waarmee natuurbeschermers worden geconfronteerd. Deze plant werd voor het laatst in het wild waargenomen rond 1940. Sindsdien bestaat ze alleen nog in gecultiveerde vorm, wat haar tot een van de meest bedreigde plantensoorten van Spanje maakt.
De Lysimachia minoricensis is een kruidachtige plant met gele bloemen. In haar natuurlijke habitat speelde ze waarschijnlijk een belangrijke rol in het lokale ecosysteem, mogelijk als voedselbron voor insecten en als onderdeel van de bodemstabilisatie.
Drago de Gran Canaria
De Dracaena tamaranae, ook bekend als de drakenbloedboom van Gran Canaria, is een indrukwekkende boomsoort die tot 12 meter hoog kan worden. Deze endemische soort van de Canarische Eilanden staat symbool voor de unieke flora van de archipel, maar wordt bedreigd door verschillende factoren.
De drakenbloedboom van Gran Canaria werd pas aan het einde van de 19e eeuw ontdekt. Deze late ontdekking illustreert hoe zelfs grote, opvallende soorten lange tijd onopgemerkt kunnen blijven in afgelegen gebieden. De boom is bekend om zijn karakteristieke vorm en de rode hars die hij produceert, wat hem zijn naam ‘drakenbloed’ heeft opgeleverd.
Manzanilla de Sierra Nevada
De Artemisia granatensis, in het Nederlands bekend als de kamille van Sierra Nevada, is een kleine maar veerkrachtige plant die uitsluitend voorkomt in de hoogste gebieden van het Sierra Nevada gebergte in Spanje. Deze unieke soort staat symbool voor de bijzondere alpine flora van het gebied, maar wordt geconfronteerd met ernstige bedreigingen.
De kamille van Sierra Nevada is ideaal aangepast aan de extreme omstandigheden van haar alpine habitat. Deze plant groeit op hoogtes tussen 2700 en 3400 meter en heeft een compacte groeivorm om bestand te zijn tegen sterke winden en lage temperaturen. Tijdens de korte zomerperiode, wanneer de sneeuw gesmolten is, bloeit de kamille prachtig.
Jaramago de Alborán
De Diplotaxis ibicensis, bekend als de jaramago van Alborán, is een fascinerende plantensoort die ooit endemisch was voor het kleine eiland Alborán, gelegen tussen de kusten van Spanje en Marokko. Deze plant vertelt een indringend verhaal over de kwetsbaarheid van eilandflora en de uitdagingen van natuurbehoud in geïsoleerde ecosystemen.
De jaramago van Alborán werd lange tijd als uitgestorven in het wild beschouwd. Recentelijk zijn er echter herintroductiepogingen geweest die enig succes hebben gehad. Op dit moment wordt de plant gekweekt en zorgvuldig beheerd op het eiland. Ondanks deze inspanningen blijft de natuurlijke populatie extreem kwetsbaar en beperkt in omvang.
Pinsapo
De Abies pinsapo, beter bekend als de Spaanse zilverspar of pinsapo, is een majestueuze naaldboom die endemisch is voor bepaalde berggebieden in Andalusië, Zuid-Spanje. Deze iconische boom, met zijn kenmerkende symmetrische vorm en blauwgroene naalden, staat symbool voor de unieke bergflora van de regio, maar wordt geconfronteerd met ernstige bedreigingen.
De pinsapo heeft een zeer beperkt verspreidingsgebied, voornamelijk in de Sierra de Grazalema, Sierra de las Nieves en Sierra Bermeja. Deze boom groeit op hoogtes tussen 1000 en 1800 meter en gedijt het beste in koele, vochtige omstandigheden. De pinsapo kan slecht tegen droogte.
Orquídea zueco
De Cypripedium calceolus, in het Nederlands bekend als het vrouwenschoentje, is een van de meest opvallende en zeldzame orchideeën in Europa. In Spanje komt deze prachtige plant voornamelijk voor in de Pyreneeën, waar ze wordt geconfronteerd met verschillende bedreigingen voor haar voortbestaan.
Het vrouwenschoentje is een intrigerende plant met bijzondere eigenschappen. De bloem heeft een opvallende gele “schoen”, omringd door bruinrode kelk- en kroonbladen. Deze plant kan een hoogte bereiken van wel 60 cm en bloeit doorgaans tussen mei en juli.
Op dit moment zijn er twee locaties in de Pyreneeën waar deze bloemen te zien zijn. De eerste is in het natuurpark Ordesa y Monteperdido en de tweede is bij Sallent de Gállego in de Valle de Tena, beide in de provincie Huesca in Aragón.
Silene de Ifach
De Silene hifacensis, ook bekend als de Silene van de Puig Campana, is een zeldzame en kwetsbare plantensoort die endemisch is voor een klein gebied in de provincie Alicante, Spanje. Met haar sierlijke bloemen en beperkt verspreidingsgebied staat deze soort centraal in inspanningen voor natuurbehoud en soortenbescherming.
De Silene hifacensis gedijt in specifieke omgevingscondities. Ze groeit op rotsachtige kalkgronden in bergachtige gebieden, waar de plant zich heeft aangepast aan droge en zonnige omstandigheden. De totale populatie is klein en kwetsbaar voor verstoringen.
Sandarac
De Tetraclinis articulata, bekend als sandarac of cipres van Cartagena, is een iconische boomsoort die voornamelijk voorkomt in de westelijke Middellandse Zeegebieden, waaronder Spanje, Marokko en Algerije. Deze naaldboom, met zijn aromatische hars en prachtige silhouet, speelt een belangrijke rol in de regionale ecosystemen en de lokale culturen.
De sandaracboom gedijt het beste in droge en warme klimaten en kan goed tegen zoutnevel. Deze boom heeft een opvallende schors en produceert geurige hars. Sandaracbossen zijn belangrijke habitats voor verschillende planten- en diersoorten.
Esparraguera de monte
De Asparagus fallax, bekend als de esparraguera de monte, is een inheemse en kwetsbare plantensoort die voorkomt in de mediterrane regio’s van Spanje, inclusief de Balearen en de Canarische Eilanden. Met haar delicate bladeren en rode bessen is deze plant een intrigerend onderdeel van de lokale flora en verdient ze speciale aandacht voor haar behoud.
De wilde asperge gedijt goed in verschillende habitats. Ze groeit in struikgewas, bossen en langs ravijnen, zowel op laagland als in berggebieden. Haar bessen zijn populair bij vogels en andere dieren.