MADRID – Diverse grote EU-lidstaten zoals Spanje, Italië, Frankrijk en Duitsland zijn voorstanders van een Europese defensiemacht, zeg maar een Europees leger. Dat de Europese Commissie serieus nadenkt over een gezamenlijk leger werd afgelopen week door de Hoge Vertegenwoordiger voor buitenlands beleid en veiligheid Josep Borrell bevestigd. Met name de situatie in Afghanistan is een wake-up call geweest voor de Europese Unie.
Volgens de Spanjaard Josep Borrell wil de Europese Commissie een expeditieleger van 50.000 manschappen. De plannen voor een Europees leger of een Europese defensiemacht doen al veel langer de ronde in Brussel maar zijn nogal omstreden. Daarom staan ook lang niet alle EU-lidstaten achter de plannen maar Spanje is net zoals Italië, Frankrijk en Duitsland een voorstander van zo’n Europese defensiemacht of denken daar positief over.
Op dit moment bestaat er al een Europese troepenmacht maar het commando over deze manschappen is elk half jaar in handen van andere lidstaten. Het gaat om zogenaamde EU-battlegroups die direct wereldwijd kunnen worden ingezet voor missies van 30 tot 120 dagen. De Europese gevechtseenheden moeten binnen 10 dagen inzetbaar zijn in een gebied binnen een straal van 6.000 kilometer om Brussel. Sinds de oprichting in 2007 zijn de eenheden nog niet in actie gekomen.
Diverse EU-lidstaten vinden dat een defensiemacht een beslissing is per land en niet iets voor de Europese Unie. Maar Josep Borrell vindt dat de Europeanen geen keuze hebben want de EU moet zich organiseren om te kunnen omgaan met de wereld zoals deze nu is en niet met een wereld waar de EU-lidstaten van dromen.
Frankrijk en Duitsland pleiten al sinds 2018 om een Europese defensiemacht, net zoals Spanje en Italië. In deze krant omschrijft men de situatie nu als twee blokken binnen de EU: de ‘europeístas’ en de ‘atlantistas’. De eerste groep zijn voorstanders en de tweede groep zijn tegenstanders van een Europees leger. In het eerste geval wil men een Europese defensiemacht hebben terwijl de landen in de tweede groep liever afhankelijk blijven van de NAVO waar de Verenigde Staten een grote vinger in de pap heeft, iets waar de landen in de eerste groep juist vanaf willen.
Spanje kan gezien worden als een land binnen de zogenaamde ‘europeístas’ maar de positie van de huidige Spaanse regering is niet helemaal duidelijk, of is niet publiekelijk bekend gemaakt (maar misschien wel achter gesloten deuren). Wel wordt er in Madrid gesproken over de mogelijkheid van een Europese versie van de Spaanse ‘Unidad Militar de Emergencias’ ook wel bekend als UME, een Militaire Noodeenheid van de Spaanse strijdkrachten die kan worden ingezet bij een catastrofes, calamiteiten of ernstige risico’s zoals natuur- en bosbranden, overstromingen, aardbevingen etc.