In Spanje lijkt de inflatie af te nemen, maar wie boodschappen doet bij Mercadona, Carrefour of andere supermarktketens merkt iets heel anders. De prijzen van basisproducten blijven stijgen, vooral bij de goedkope huismerken. Dit nieuwe fenomeen heet “baratoflación” – een samenvoeging van ‘barato’ (goedkoop) en ‘inflación’ (inflatie) – en het treft juist de mensen met de kleinste portemonnee.
Volgens een analyse van Xataka zijn de goedkoopste producten in Spanje sinds 2021 gemiddeld met 37 procent in prijs gestegen, terwijl de duurdere merken met ongeveer 23 procent omhoog zijn gegaan. Dat betekent dat goedkope producten sneller duurder worden dan luxe merken. Voor gezinnen die vooral op de prijzen letten, is dat slecht nieuws.
De oorzaak ligt bij de stijgende grondstof- en transportkosten, maar ook bij de manier waarop supermarkten hun prijzen aanpassen. Producenten en ketens proberen hun winstmarges te behouden door vooral de huismerken duurder te maken, omdat die minder opvallen. Het gevolg: de klant denkt dat hij zuinig boodschappen doet, maar betaalt ongemerkt steeds meer.
Bij Mercadona zie je dat duidelijk bij producten als olijfolie, melk, tonijn, boter of schoonmaakmiddelen. De verpakking blijft vaak hetzelfde, maar de inhoud wordt kleiner of de prijs stijgt langzaam. Daardoor betaal je uiteindelijk meer per kilo of liter zonder dat je het direct merkt.
Dat verschijnsel lijkt op ‘krimpflatie’, waarbij de inhoud kleiner wordt terwijl de prijs gelijk blijft. Bij ‘baratoflación’ daarentegen stijgen juist de prijzen van de goedkope producten zelf, waardoor de kloof met duurdere merken groter wordt. De Spaanse overheid heeft tegen “krimpflatie” al maatregelen genomen met een nieuwe wet, zoals we HIER al schreven.
Economen waarschuwen dat deze stille prijsstijgingen de koopkracht van Spaanse huishoudens blijven aantasten. Vooral lage inkomens worden geraakt, omdat zij een groter deel van hun budget aan eten en basisproducten besteden. Dat maakt baratoflación tot een sociaal probleem, niet alleen een economisch verschijnsel.
De beste manier om jezelf te beschermen? Kijk niet alleen naar de totale prijs, maar vooral naar de prijs per kilo of liter. Vergelijk verpakkingen, let op inhoudsvermindering en wees kritisch bij ‘aanbiedingen’ die te mooi lijken om waar te zijn. Goedkoop is in Spanje steeds vaker duurkoop.