Vele duizenden Nederlanders en Belgen zijn de afgelopen jaren op bezoek geweest in Barcelona of hebben een trip gepland naar deze bruisende stad. Barcelona is wereldberoemd om de kleurrijke architectuur van Gaudí, de levendige Ramblas en het mediterrane stadsleven. Maar weinig mensen weten waar de naam van de stad eigenlijk vandaan komt.
De geschiedenis van de naam Barcelona voert ver terug in de tijd. Volgens historici werd de stad in de Romeinse periode bekend als Barcino, maar de oorsprong ligt waarschijnlijk nog ouder. Archeologische vondsten tonen aan dat de Iberische stam van de Layetanos hier woonde. Zij gebruikten op hun munten de naam Bàrkeno, wat vermoedelijk ‘vlakte’ of ‘terras’ betekende. De Romeinen namen die naam over en maakten er Barcino van.
Er bestaat ook een romantische legende die vertelt dat de Carthaagse generaal Amílcar Barca, vader van Hannibal, de stad zou hebben gesticht of hernoemd. Volgens dit verhaal zou “Barcelona” afgeleid zijn van zijn familienaam. Hoewel dat een mooi verhaal is, ontbreekt elk historisch bewijs en wordt het door de meeste deskundigen gezien als een mythe.
De Romeinen bouwden hun kolonie Barcino in de eerste eeuw voor Christus, onder keizer Octavianus Augustus. Vanaf dat moment groeide de stad langzaam uit tot een belangrijk handels- en bestuurscentrum. Door de eeuwen heen veranderde de naam stap voor stap: van Barcino naar Barcinona, Barchelona en uiteindelijk het huidige Barcelona.
Taalkundig gezien is de overgang van Bàrkeno naar Barcelona logisch: de Latijnse invloeden, de middeleeuwse uitspraak en de regionale talen hebben allemaal bijgedragen aan de evolutie van de naam. Zo weerspiegelt de naam van de stad eigenlijk haar hele geschiedenis – een mix van culturen, volkeren en talen.
Wie vandaag door Barcelona loopt, proeft dus niet alleen de sfeer van tapas en strand, maar ook een vleugje oudheid. De naam zelf vertelt een verhaal dat duizenden jaren oud is, van íberische stammen tot de moderne metropool die we vandaag kennen.