Op 2 mei, de dag na de nationale feestdag Día del trabajador op 1 mei, wordt in de Comunidad de Madrid de autonome feestdag Día de la Comunidad de Madrid gevierd. Op deze dag herdenken de inwoners van de autonome regio Madrid de gebeurtenissen van 2 mei 1808, toen het volk in Madrid in opstand kwam tegen de Franse bezetting en erin slaagde het Franse leger uit de stad en regio te verdrijven.
Op 2 mei wordt in de autonome regio Madrid de ‘Día de la Comunidad de Madrid’ gevierd, waarbij men herdenkt de ‘levantamiento del 2 de mayo de 1808’ ofwel de opstand van 2 mei in 1808. Het volk van Madrid zorgde ervoor dat het Franse leger werd verdreven uit Madrid en uiteindelijk heel Spanje.
Op 23 maart 1808 namen Franse troepen Madrid in. Koning Karel IV van Spanje trad af ten gunste van zijn zoon Ferdinand VII, terwijl zowel de nieuwe als de voormalige koning zich op dat moment in de Franse stad Bayonne bevonden.
Toen de Franse generaal Joachim Murat probeerde om de jongste dochter en zoon van Karel IV naar Bayonne te verplaatsen, leidde dit tot een opstand in de stad. De woede werd nog verder aangewakkerd doordat Napoleon Jozef Bonaparte tot koning van Spanje benoemde.
In eerste instantie verzette het stadsbestuur van Madrid zich tegen de plannen van Murat om de kinderen van Karel IV weg te halen, maar na een bericht van Ferdinand stemde het stadsbestuur toch in.
Op 2 mei had een grote menigte zich verzameld op het plein voor het Koninklijk Paleis, met als doel de reis van Francisco de Paula te voorkomen. Murat reageerde door een bataljon grenadiers van de Keizerlijke Garde en een artilleriedetachement te sturen om de opstand onder controle te krijgen. Toen de Franse soldaten begonnen te schieten op de menigte, verspreidde de opstand zich snel door de stad.
Er braken verschillende straatgevechten uit tussen de slecht bewapende inwoners van Madrid en de Franse troepen. Murat bracht al snel meer troepen de stad in en de hevigste gevechten vonden plaats op de Puerta del Sol en de Puerta del Toledo. Langzaam maar zeker slaagde Murat erin de controle over de straatgevechten te herwinnen.
Enkele Spaanse troepen die in de stad waren gelegerd, namen al snel deel aan de opstand. Tijdens de gevechten rond de barakken waar Franse troepen waren gelegerd, stierven de twee leiders van de Spaanse soldaten, Pedro Velarde y Santillán en Luís Daoíz y Torres. Deze twee militaire leiders worden nog steeds vereerd als helden.
Tegenwoordig is 2 mei een regionale feestdag in de regio Madrid ter herdenking van deze gebeurtenissen. De plek waar de barakken van Montoleón waren gelegen, is omgedoopt tot Plaza 2 de Mayo. De stad herbergt verschillende monumenten die de volksopstand herinneren.
De opstand en de nasleep ervan zijn ook afgebeeld op een van Goya’s bekendste werken, ‘El tres de mayo 1808’, waarop een massa-executie te zien is.
