Sinds april 2025 geldt in Spanje een nieuwe afvalstoffenheffing (Spaans: tasa de basuras) voor alle gemeenten met meer dan 5.000 inwoners. De maatregel komt voort uit Europese milieuregels en moet ervoor zorgen dat gemeenten hun afvalbeheer zelf kunnen financieren. Toch is er veel onduidelijkheid over wie de rekening uiteindelijk moet betalen: de eigenaar of de huurder.
Volgens de Spaanse afvalwet (Ley 7/2022) moet de persoon die “gebruikmaakt van de dienst” de heffing betalen. In de meeste gevallen is dat de bewoner van het pand. Maar juridisch gezien blijft de eigenaar verantwoordelijk, tenzij in het huurcontract duidelijk is vastgelegd dat de huurder het bedrag overneemt. Veel gemeenten laten die keuze aan de partijen zelf, waardoor er per woning en per stad grote verschillen ontstaan.
Ook de berekening van de heffing verschilt sterk per regio. Sommige gemeenten baseren de hoogte op de waarde van het pand, anderen op waterverbruik of het aantal geregistreerde bewoners. Volgens de Spaanse consumentenorganisatie OCU betaalt een gemiddeld huishouden van drie personen tussen de 170 en 200 euro per jaar. In steden als San Sebastián, Castellón en Madrid ligt het bedrag aan de hoge kant, terwijl kleinere gemeenten vaak minder vragen.
Er bestaan bovendien uitzonderingen en kortingen. Gezinnen met meerdere kinderen, ouderen met lage inkomens of mensen die het minimuminkomen ontvangen, kunnen in sommige gemeenten vrijstelling krijgen. Maar omdat elke gemeente haar eigen regels opstelt, moet je die apart navragen bij het lokale gemeentehuis.
In Madrid is de heffing onderwerp van politieke discussie. Daar bestaat het tarief uit een vast deel op basis van de kadastrale waarde van de woning en een variabel deel dat rekening houdt met de hoeveelheid afval in de wijk. Voor 2026 wordt een wijziging verwacht, waarbij ook het aantal bewoners in de berekening wordt meegenomen.
De invoering van de afvalheffing heeft dus niet alleen financiële gevolgen, maar roept ook veel vragen op. Wie betaalt uiteindelijk de rekening? De eigenaar, de huurder of toch de gemeente? Één ding is zeker: de nieuwe regel zal nog tot veel discussie leiden in de Spaanse huishoudens.