Wie churros zegt, denkt meteen aan Spanje of Mexico. Het gefrituurde deegstaafje met suiker, vaak gedoopt in warme chocolademelk, lijkt daar immers onlosmakelijk bij het ontbijt te horen. Toch blijkt de churro niet Spaans of Mexicaans van oorsprong te zijn, maar Chinees.
In China wordt al sinds de twaalfde eeuw een soortgelijk product gegeten: de youtiao. Dit is een lang, gezouten stuk gefrituurd deeg dat traditioneel bij het ontbijt wordt geserveerd. Het zou ontstaan zijn als symbool van protest tegen een corrupte minister en zijn vrouw, die verantwoordelijk werden gehouden voor de dood van de heldhaftige generaal Yue Fei.
Portugese zeevaarders namen de youtiao mee naar Europa, waar het recept langzaam veranderde. In Spanje liet men het zoute deeg achterwege en koos men voor suiker. Daarnaast kreeg de churro zijn typische stervormige spuitmond, die zou zijn geïnspireerd op de hoorns van het churra-schaap. Zo werd het gebak een zoete lekkernij die goedkoop en makkelijk te bereiden was.
De eerste sporen van churros in Spanje leiden naar Zaragoza, waar de eerste churrerías opdoken. Vanuit daar verspreidde de traditie zich verder over het land. In Mexico verschenen de eerste verwijzingen naar churros in de negentiende eeuw, waarna ze uitgroeiden tot een onmisbaar onderdeel van het ontbijt en van straatfeesten.
Vandaag de dag zijn churros wereldwijd populair en bestaan ze in talloze varianten. In Mexico worden ze vaak gevuld met chocolade, cajeta of gecondenseerde melk, terwijl ze in Spanje meestal puur worden gegeten met suiker of gedoopt in dikke chocolade. Ook in foodtrucks en moderne restaurants krijgen churros steeds nieuwe, creatieve vormen.
Toch blijft de essentie altijd hetzelfde: een krokante buitenkant, een zachte binnenkant en een eeuwenoude geschiedenis die van China via Portugal naar Spanje en Mexico reisde. Een verhaal dat de volgende keer dat je een churro eet, waarschijnlijk nét een beetje bijzonderder maakt.