Massatoerisme en bikini’s: het verhaal achter het kruis van Benidorm

De Cruz de Benidorm, een 14 meter hoge en 7 meter brede kruis, heeft meer dan zestig jaar boven de stad getroond. Dit monument is niet alleen een van de meest gefotografeerde plekken aan de Costa Blanca, maar het vertelt ook een fascinerend verhaal over anekdotes, controverses en een radicale wending in het lot van de stad. Maar wat heeft dit kruis te maken met massatoerisme en bikini’s?

In de jaren 60 werd de Cruz de Benidorm geplaatst op de top van de Serra Gelada met als doel de “zonden” te zuiveren die volgens sommige mensen door toeristen werden meegebracht. In die tijd begon Benidorm in Europa populair te worden, vooral onder buitenlandse vakantiegangers, wat leidde tot een cultuurshock voor de meer conservatieve elementen binnen Spanje. Het gebruik van bikini’s door toeristen kwam in botsing met de moraliteit van het regime van Franco.

Het toerisme in Benidorm begon medio jaren 50 snel te groeien, waardoor het vissersdorp transformeerde tot een populaire vakantiebestemming voor duizenden Europeanen. Deze “toeristische explosie”, wat nu als massatoerisme omschreven kan worden, was te danken aan de visie van burgemeester Pedro Zaragoza, die cruciaal was in de internationale promotie van de stad en de ontwikkeling van infrastructuur om toeristen te ontvangen.

Pedro Zaragoza, een van de meest geliefde burgemeesters van Benidorm, wordt omringd door veel verhalen. Een van de bekendste anekdotes betreft zijn reis naar het paleis van Pardo op een Vespa om Franco te vragen het gebruik van bikini’s toe te staan. Historici stellen echter dat deze verhalen waarschijnlijk verzinsels zijn, bedoeld om de legende van burgemeester Zaragoza te versterken. Er is geen officieel bewijs dat deze gebeurtenissen hebben plaatsgevonden.

Wel is er documentatie over een incident in de zomer van 1959, toen Judith Marjorie Roberts, een Britse toeriste van 21 jaar, werd beboet voor het dragen van een bikini op het strand. Dit leidde tot een rechtszaak waarbij de Britse consul ingreep, omdat hij de boete “disproportioneel” vond. Uiteindelijk werd de boete verlaagd van 10.000 naar 4000 peseta’s.

Dit incident veroorzaakte niet alleen spanningen tussen toeristen en de autoriteiten, maar ook tussen burgemeester Zaragoza en de katholieke kerk. Bisschop Pablo Barrachina bekritiseerde de burgemeester vanwege de vermeende immoraliteit in Benidorm en waarschuwde hem voor de gevolgen van de liberale gewoonten van toeristen. Hij dreigde zelfs met een aankondiging bij de ingang van de stad dat men “DE HEL” betrad.

Om deze crisis te bezweren, besloten de autoriteiten een enorm kruis te plaatsen op de Serra Gelada, om zo toeristen eraan te herinneren zich ‘fatsoenlijk’ te gedragen. Dit kruis werd gemaakt van houten balken van een elektriciteitspaal en symboliseerde een soort “redding”. Het idee was dat God hen observeerde, ondanks hun vrijheden op het strand.

De plaatsing van het kruis was een ceremonieel gebeuren. In de laatste week van 1961 droegen lokale bewoners het kruis van het centrum van de stad naar de top van de Serra Gelada. Dit ritueel diende niet alleen om de zonden van de toeristen te zuiveren, maar ook om de christelijke moraal te beschermen tegen de liberale gebruiken van Europese bezoekers.

In de loop der jaren verloor de Cruz de Benidorm haar oorspronkelijke religieuze betekenis en veranderde in een toeristische attractie. Wat ooit bedoeld was als een gebaar van loyaliteit naar de kerk is nu uitgegroeid tot een van de meest gefotografeerde locaties in Benidorm. Het kruis heeft zich, samen met de stad, aangepast aan de tijd. Honderden foto’s worden dagelijks gepost op sociale media, vooral Instagram, waar toeristen de prachtige uitzichten vanaf de Cruz delen.

Tegenwoordig staat de Cruz de Benidorm synoniem voor zowel trots als de geschiedenis van de stad. Het monument, dat ooit een symbool van morele controle was, trekt nu jaarlijks miljoenen toeristen aan die het willen vastleggen. Ondanks dat de originele constructie in 1975 door een storm werd vernietigd, werd het vervangen door een robuustere structuur van beton en staal die nog steeds het landschap domineert.

De Cruz de Benidorm, die nu een integraal onderdeel van het stadsbeeld vormt, herinnert ons aan de strijd tussen moderniteit en traditie in Benidorm. Terwijl bikini’s, topless zonnen en grote festivals de norm zijn geworden, blijft het kruis standvastig aanwezig, kijkend over de stad en zijn bezoekers.