De hogesnelheidstrein is de afgelopen jaren enorm populair geworden in Spanje. Steeds meer reizigers maken gebruik van de snelle AVE- en AVLO-treinen van staatsbedrijf Renfe of de hogesnelheidstreinen van concurrenten als Ouigo en Iryo. De liberalisering van het spoor en de felle concurrentiestrijd tussen de spoorbedrijven heeft geleid tot een sterke stijging van het aantal reizigers.
Het aantal reizigers met de hogesnelheidstrein is in 2023 met maar liefst 35% gestegen vergeleken met 2022, tot 31,7 miljoen reizigers. Alleen al in december 2022 reisden 2,8 miljoen mensen per hogesnelheidstrein, 26,5% meer dan in dezelfde maand in 2021.
Naarmate het spoornetwerk voor hogesnelheidstreinen in Spanje verder uitbreidt en meer steden onderling verbindt, verliezen binnenlandse vluchten steeds meer reizigers aan de trein. Die verschuiving van vliegtuig naar trein is het afgelopen jaar in een stroomversnelling geraakt.
Het aantal luchtvaartpassagiers op binnenlandse routes is in 2023 weliswaar ook gegroeid, met 15% tot 17 miljoen. Maar de hogesnelheidstrein wint het overtuigend van het vliegtuig en trekt veel meer nieuwe reizigers aan. Het “gat” tussen beide transportmodaliteiten is daardoor gegroeid tot ruim 14 miljoen passagiers in het voordeel van de trein.
De enorme populariteit van de hogesnelheidstrein is voor een belangrijk deel te danken aan de felle concurrentiestrijd tussen de drie spooraanbieders Renfe (AVE en AVLO), Ouigo en Iryo. Die concurrentie heeft geleid tot lagere prijzen, waardoor de trein voor meer mensen betaalbaar is geworden.
Iryo en Ouigo winnen terrein van Renfe
Hoewel staatsbedrijf Renfe nog altijd het grootste marktaandeel heeft met de oorspronkelijke AVE en de low cost versie AVLO, boeken de concurrenten Ouigo en Iryo flinke winst. Vooral op routes naar Andalusië heeft Iryo fors aan populariteit gewonnen.
Renfe heeft met de AVE- en AVLO-treinen nog steeds 58% in handen van de reizigers op de route Madrid-Barcelona en 50% op de route Madrid-Valencia. Op de rest van de routes is het aandeel met 65% tot 74% hoger dan de concurrentie.
Op de routes Madrid-Sevilla en Madrid-Málaga/Córdoba vervoerde Iryo in het derde kwartaal van 2022 al 32% respectievelijk 27% van alle reizigers. Daarmee heeft het bedrijf meer dan 7% marktaandeel gewonnen vergeleken met de periode ervoor. Ook in het drukke traject Madrid-Barcelona is Iryo behoorlijk populair, met een marktaandeel van 22% in het derde kwartaal.
De Franse spoormaatschappij Ouigo is vooral populair op routes van Madrid naar oostelijk Spanje. Op het traject Madrid-Valencia had Ouigo in het derde kwartaal een marktaandeel van 22%, tegen 28% voor Iryo. Op de route Madrid-Alicante deed Ouigo het nog beter, met 26% van alle reizigers tegen 10% voor Iryo. Kennelijk weet de uit Frankrijk overgewaaide spoorvervoerder reizigers in oostelijk Spanje goed te verleiden.