Spanje is een van de meest bezochte landen door internationale toeristen en de kans is groot dat Spanje binnenkort Frankrijk als meest bezochte land voorbij zal streven. Het toerisme is ongetwijfeld goed voor de economie en werkgelegenheid, maar het wordt steeds duidelijker dat er ook een keerzijde is aan het toeristische succes van Spanje. In dit artikel kijken we naar wat deze krant “door het overtoerisme verpeste bestemmingen” noemt.

Barcelona, Mallorca, Menorca, Galicië, Baskenland, Jávea, Nerja en Tenerife hebben allemaal last van massa- of overtoerisme. Deze bijzondere plekken zijn nu als het ware “pretparken” geworden waar lokale en regionale overheden maatregelen hebben moeten nemen om het aantal toeristen te beperken.

Een paar jaar geleden was het normaal om de ondergenoemde bestemmingen te bezoeken wanneer je maar wilde. Tegenwoordig is dat echter alleen nog mogelijk op specifieke tijden, na reservering en soms tegen betaling. Het bezoeken van deze locaties is niet meer zo eenvoudig als voorheen. In dit overzicht hebben we ons beperkt tot de bestemmingen die gemeld zijn in het artikel en daarbij nog twee andere bestemmingen toegevoegd.

Masca (Tenerife)

In het hart van Tenerife ligt Masca, een dorp dat ook wel het Spaanse Machu Picchu wordt genoemd. Helaas heeft ook Masca te maken met de gevolgen van massatoerisme. De toename van bezoekers heeft invloed op de natuurlijke omgeving en de traditionele manier van leven in het dorp. Sinds de zomer van 2024 moet iedereen, zowel bewoners van Tenerife, de Canarische Eilanden en toeristen, een toegangsprijs betalen om dit dorp te mogen bezoeken.

Binibeca Vell (Menorca)

Binibeca Vell, een schilderachtige woonwijk op Menorca, wordt vaak verward met een vissersdorpje. Het is een perfect voorbeeld van hoe toerisme dat populair is op Instagram een hele gemeenschap kan transformeren. Ondanks dat er slechts 220 inwoners zijn, trekt deze wijk jaarlijks meer dan 800.000 bezoekers. Om de impact te beperken, zijn er nu beperkte toegangstijden ingesteld van 11 tot 20 uur en zijn de binnenstraten afgesloten voor niet-bewoners.

Palma (Mallorca)

Palma, de hoofdstad van Mallorca, staat bekend als een symbool van de strijd tegen massatoerisme in Spanje. Als een van de populairste bestemmingen in de Middellandse Zee, heeft de stad te maken met enorme druk op haar infrastructuur en woningmarkt. De gemeente heeft al verschillende maatregelen genomen om deze problemen aan te pakken, zoals het verbod op nieuwe vakantieverhuur, beperking van grote cruiseschepen, regulering van huurauto’s en strengere regels voor georganiseerde toeristengroepen.

Río Chíllar (Nerja)

De Río Chíllar in Nerja, gelegen in de provincie Málaga, is een perfect voorbeeld van hoe sociale media een verborgen juweeltje kunnen veranderen in een overvolle bestemming. Het overmatige bezoek heeft geleid tot verstoring van lokale ecosystemen, erosie van wandelpaden en vervuiling van de rivier en omgeving. Als reactie hierop hebben de autoriteiten rigoureus gehandeld door de route volledig te sluiten tijdens de zomer. Daarnaast zijn er plannen gemaakt voor gecontroleerde toegang via een privébedrijf om de impact van het massatoerisme te verminderen en de natuur te beschermen.

Park Güell (Barcelona)

Park Güell is een van de meest iconische bezienswaardigheden in Barcelona. De populariteit van het park heeft echter geleid tot aanzienlijke uitdagingen voor zowel de stad als haar inwoners. De toestroom van toeristen heeft overvolle bussen en metrolijnen veroorzaakt, verstopping van smalle straatjes rond het park en geluidsoverlast voor omwonenden. Barcelona heeft maatregelen genomen om de situatie te verbeteren, waaronder het verwijderen van Google Maps-routes voor lokale bussen naar het park, het invoeren van een ticketsysteem met tijdsloten en het beperken van het dagelijks aantal bezoekers.

De blauwe deur van cala del Portixol (Jávea)

De blauwe deur bij het strand van Portixol in Jávea is nu een van de populairste fotoplekken in Spanje geworden, waardoor de rust van deze vredige baai ernstig is verstoord. Dit heeft geleid tot lange wachtrijen voor de perfecte foto, overbelasting van de kleine parkeerplaats en verstoring van het lokale mariene ecosysteem. Zelfs de eigenaar van de “puerta azul” is niet blij met deze situatie, maar heeft nog geen actie ondernomen.

Camino de Santiago (Galicië)

De Camino de Santiago, een eeuwenoude pelgrimsroute, is de laatste jaren enorm populair geworden. Deze toename brengt echter aanzienlijke uitdagingen met zich mee, vooral in de laatste 100 kilometer van de route. De impact van de grote hoeveelheid pelgrims is duidelijk merkbaar door overvolle herbergen en accommodaties, druk op lokale voorzieningen en infrastructuur, en het verlies van de oorspronkelijke spirituele sfeer.

Er is een nieuwe term ontstaan, namelijk de ’turigrino’, een samensmelting van toerist en pelgrim. Turigrino’s zijn te herkennen aan hun focus op het behalen van de Compostela (certificaat) in plaats van een spirituele ervaring, hun gebrek aan respect voor lokale tradities en gemeenschappen, en hun overmatig gebruik van technologie en sociale media tijdens de tocht.

San Juan de Gaztelugatxe (Baskenland)

San Juan de Gaztelugatxe, een adembenemend eilandje voor de kust van Vizcaya in Baskenland, is wereldberoemd geworden door zijn rol in de populaire serie The Game of Thrones. Deze plotselinge bekendheid heeft echter verstrekkende gevolgen gehad voor deze unieke locatie. De verschijning in The Game of Thrones heeft geleid tot een enorme toename van bezoekers, waardoor de smalle toegangsweg en beperkte parkeerplaatsen overbelast raakten en de iconische trap met 241 treden begon te eroderen. Om deze problemen aan te pakken, is er nu een reserveringssysteem ingesteld om de smalle brug naar het eilandje te bezoeken. 

La playa de Las Catedrales (Lugo)

Het strand van Las Catedrales in Lugo (Galicië) staat bekend om zijn indrukwekkende rotsbogen die zichtbaar worden bij laagwater. Deze unieke formaties hebben het strand tot een van de meest bezochte natuurlijke attracties in Spanje gemaakt. De grote toestroom van toeristen heeft echter geleid tot erosie van de kwetsbare rotsformaties, verstoring van lokale ecosystemen en overbelasting van de beperkte strandruimte. Om de integriteit van het strand te behouden, hebben de autoriteiten drastische maatregelen moeten nemen. Zo is er een strikt reserveringssysteem ingevoerd met een limiet aan het aantal bezoekers per dag.

Nationale Park Ordesa y Monte Perdido (Huesca)

Het nationale park Ordesa y Monte Perdido in de Pyreneeën van de provincie Huesca heeft gemerkt dat de natuur populairder is geworden sinds de pandemie. Hoewel er nu minder bezoekers zijn, blijft het park een trekpleister voor natuurliefhebbers, wandelaars en Instagrammers die graag foto’s willen maken bij de Cola de Caballo waterval. De toenemende aandacht heeft echter gevolgen voor de natuurlijke omgeving, met problemen zoals overbelaste wandelpaden, afvalophoping, reddingsoperaties door de politie, problemen met honden (en koeien) en zelfs diefstal van zeldzame en dure orchideeën.

Om de drukte te beheersen zijn er verschillende maatregelen genomen in het natuurpark. Tussen half juni en half september, evenals tijdens drukke weekenden, is het niet mogelijk om met eigen vervoer bij de parkeerplaats van het park te komen. In plaats daarvan wordt er een betaalde pendelbus ingezet die de hele dag heen en weer rijdt tussen de parkeerplaats in Torla en de ingang van het park. Daarnaast is er een limiet ingesteld van maximaal 1800 bezoekers die tegelijkertijd in het park mogen zijn. Dit helpt om de drukte te reguleren en de natuurlijke omgeving te beschermen tegen overbelasting door te veel bezoekers.