Steeds meer buitenlanders kiezen ervoor om zich permanent op de Balearen te vestigen, maar niet iedereen geeft zijn verblijf juist op bij de Spaanse belastingdienst. Volgens de regionale vertegenwoordiger van de Agencia Tributaria op Mallorca, neemt het aantal personen toe dat op de eilanden woont, maar zich fiscaal niet als inwoner laat registreren. Hierdoor dragen ze minder of geen belasting af, terwijl ze wel gebruikmaken van voorzieningen.
De Spaanse belastingwet bepaalt dat wie meer dan 183 dagen per jaar in Spanje verblijft, fiscaal als inwoner wordt beschouwd en dus belastingplichtig is over zijn wereldwijde inkomen. Toch blijkt dat sommige buitenlanders bewust proberen onder deze verplichting uit te komen door bijvoorbeeld officieel in een ander land te blijven ingeschreven, ondanks dat hun leven zich grotendeels op de Balearen afspeelt.
Om beter zicht te krijgen op wie er werkelijk op de Balearen woont, heeft de Belastingdienst het toezicht verscherpt. Inspecteurs analyseren actief of mensen daadwerkelijk langer dan 183 dagen per jaar in Spanje verblijven. Daarbij wordt gebruikgemaakt van uiteenlopende bronnen, zoals het verbruik van elektriciteit en water, telefoon- en internetgebruik, banktransacties bij Spaanse instellingen, inschrijvingen van kinderen op lokale scholen en medische gegevens van zorginstellingen.
Ook wordt gecontroleerd of Spanjaarden die zich hebben uitgeschreven en zogenaamd in het buitenland wonen, dit wel correct doen. In sommige gevallen blijkt het te gaan om een poging tot belastingontduiking. Internationale financiële transacties en buitenlandse bezittingen staan daarbij extra in de belangstelling van de inspecteurs.
Een ander belangrijk aandachtspunt is de toeristische verhuur op de eilanden. De Balearen trekken elk jaar miljoenen toeristen en veel buitenlandse huiseigenaren verhuren hun woning aan vakantiegangers. De Belastingdienst onderzoekt of deze inkomsten netjes worden aangegeven. In samenwerking met platforms en de toeristische dienst van de regionale overheid wordt gecontroleerd of verhuurders hun verplichtingen nakomen.
Volgens de belastingdienst is het doel van de inspecties niet om mensen te straffen, maar juist om de vrijwillige naleving van belastingverplichtingen te bevorderen. Ze wijzen erop dat belastingplichtigen toegang hebben tot alle benodigde informatie en begeleiding kunnen krijgen bij het correct aangeven van hun situatie.