MADRID – Elk jaar wordt er door SEO/Birdlife in Spanje de vogel van het jaar gekozen. Dit jaar wist de gierzwaluw of ‘vencejo común’ bijna 50% van alle stemmen te krijgen en dus is dit de vogel van het jaar 2021 geworden. Wist je trouwens dat de gierzwaluw een beschermde vogelsoort is in Spanje?
2021 is het jaar van de gierzwaluw in Spanje want de ‘vencejo común’ wist 49,58% van alle stemmen te krijgen. Daarmee liet deze bijzondere vogel de nummer twee klapekster (alcaudón real) met 27,15% van de stemmen en de nummer drie Grauwe kiekendief (aguilucho cenizo) met 23,27% van de stemmen achter zich.
Gierzwaluwen staan op de lange lijst van vogels, zoals mussen of zwaluwen die in verval raken, een duidelijk teken dat men te maken heeft met een ongekende ecologische crisis.
Een crisis die een snelle overgang naar een duurzaam model vereist dat het mogelijk maakt om de twee grote uitdagingen van de mensheid het hoofd te bieden: klimaatverandering en het steeds alarmerende verlies aan biodiversiteit, aldus SEO/Birdlife.
Beschermd
Wist je dat de gierzwaluw in Spanje een beschermde vogel is? Dat betekent dat als je een exemplaar vindt je de politie kunt bellen die dan de vogel komt ophalen en naar een opvangcentrum zal brengen.
De kans dat je een gierzwaluw vindt is echter niet zo heel groot want deze vogels leven gedurende bijna 10 maanden in de lucht waar ze vaak op grote hoogtes vliegen, jagen, eten en al vliegend slapen. Maar er zijn momenten zoals in de broedperiode dat ze een plaatsje op land moeten opzoeken.
In de zomer van 2019 was er nog alarm omdat veel jonge gierzwaluwen vanwege de hitte uit bomen vielen. In ons toen geplaatste artikel kun je meer hierover lezen.
Vogel van het jaar
Sinds 1988 houdt SEO/Birdlife in Spanje een wedstrijd waarbij men de ‘Ave del Año’ kan kiezen. Tot nu toe zijn er 31 vogels die de eer hebben gehad om vogel van het jaar te zijn geweest in Spanje.
Hiermee wil SEO/Birdlife niet alleen de vogels eren maar ook bekendheid geven aan de verschillende types vogels en aandacht vragen voor de ecologische problemen.
De gierzwaluw (vencejo común) is in 2021 dus tot vogel van het jaar (Ave del Año) gekozen en neemt de ereplaats van de kwartel (Codorniz común) over die in 2020 de vogel van het jaar was.
De gierzwaluw (vencejo común of apus apus)
De gierzwaluwen zijn zeer sterk op het leven in de lucht aangepast. Buiten de broedperiode houden ze zich verscheidene maanden lang hoogstwaarschijnlijk zonder onderbreking in de lucht op. Bij hun vlucht manoeuvres kunnen ze in duikvlucht snelheden van meer dan 200 kilometer per uur bereiken.
De totale lengte is circa 17 centimeter. De spanwijdte ongeveer 40 centimeter. Een volwassen gierzwaluw weegt gemiddeld 46 gram. Het verenkleed is roetzwart van kleur, de kin en keel zijn witachtig, maar dat is vaak niet waar te nemen.
De lange, sikkelvormige vleugels hebben een blauwachtige glans. Juvenielen zijn bruiner en hebben minder glans. De gemiddelde levensduur bedraagt ongeveer 6 jaar, wat erg lang is voor een vogel van een dergelijke grootte.
Er is geen seksuele dimorfie: het mannetje en het vrouwtje zijn uiterlijk niet te onderscheiden. Sommige onderzoekers kunnen mannetjes van vrouwtjes onderscheiden op basis van de roep.
De gierzwaluw heeft in verhouding zeer lange sikkelvormige vleugels. De staart is relatief kort en gevorkt. De snavel is relatief klein en kan ver geopend worden, wat dient om beter insecten te kunnen vangen in vlucht.