Op verschillende plekken in Nederland, zoals in Noord-Holland en Friesland, konden de inwoners in de nacht van maandag op dinsdag het Noorderlicht zien. Dit is vrij zeldzaam in Nederland en gebeurde voor het laatst in maart dit jaar, maar de meeste kans om het Noorderlicht te zien is vooral op noorderbreedtes, maar soms kun je het poollicht dus ook in Nederland waarnemen. Maar kun je het Noorderlicht ook in Spanje tegenkomen?
Eerst even iets over wat het Noorderlicht eigenlijk is. Het Noorderlicht, ook wel bekend als Aurora Borealis, is een natuurlijk fenomeen dat zich voordoet in de poolgebieden van de aarde. Het wordt veroorzaakt door de interactie tussen geladen deeltjes van de zon en het magnetische veld van de aarde. Dit leidt tot een spectaculair lichtspektakel dat zich manifesteert als groene, rode, paarse en blauwe strepen en golven in de nachtelijke hemel. Het Noorderlicht is een van de fascinerendste en indrukwekkende natuurverschijnselen ter wereld en trekt elk jaar duizenden bezoekers naar de poolgebieden om het te bewonderen.
Begin deze week was het Noorderlicht dus ook in Nederland te zien, maar kunnen inwoners van Spanje ook het Noorderlicht zien? Een kort antwoord daarop is nee, maar dat wil niet zeggen dat dit nooit gebeurd is en misschien weer kan gebeuren.
Het Noorderlicht is alleen te bewonderen tijdens een periode van maximale zonne-activiteit die ongeveer elke elf jaar plaatsvindt. Momenteel gaan we richting een nieuw zonnemaximum dat naar verwachting in 2024/2025 het hoogtepunt bereikt. Tijdens de rustigere periode, rond 2030, is de kans op het Noorderlicht erg klein. Naast de zonne-uitbarsting is het bovendien nodig dat het donker is en (grotendeels) onbewolkt is om het Noorderlicht te kunnen zien. In maart en september is de kans op het Noorderlicht iets groter vanwege de stand van de aarde ten opzichte van het magnetische veld van de zon.
In Spanje
In Spanje is het inmiddels 85 jaar geleden dat in 1938 een Aurora Borealis (in het Spaans: aurora boreal) voor verrassing en verbazing zorgde op verschillende plaatsen in Spanje. In die tijd woedde er een burgeroorlog in het land, maar toch verlichtte het Noorderlicht de hemel met een opvallende rode tint.
Op 25 januari 1938 veranderde de hemel in een opvallende rode kleur. Het was zichtbaar vanaf plaatsen zoals Mallorca en Zaragoza. Het opmerkelijke kleurenpalet van de aurora verdient misschien enige uitleg. Normaal gesproken zijn aurora’s groen van kleur, maar soms kunnen ze ook andere kleuren tonen. Slechts een handjevol wetenschappers die de zon observeerden, waren zich op dat moment bewust van wat ze zagen. Interessant genoeg staat deze storm soms bekend onder de naam de “Fátima-storm”.
Daarvoor in 1859 vond het ‘Carrington Event’ plaats. Die storm was zo krachtig dat er schade op het oppervlak werd veroorzaakt. Elektriciteitsleidingen raakten beschadigd en telegrafen bleven zelfs werken toen ze niet meer op het netwerk waren aangesloten. Sommige operators meldden dat ze stroomstoten hadden gekregen. In Spanje leidde het Carrington-evenement in aurora’s die veel zuidelijker zichtbaar waren dan verwacht. Vanuit plaatsen zoals Sevilla was er een aurora aan de horizon zichtbaar (die ook vanuit Madrid was gezien).