Op 21 mei 2022 werd in Europa het 30-jarig bestaan van het Natura 2000 netwerk gevierd, iets wat in 2023 ook alweer elf jaar gedaan wordt met de Europese Natura2000-dag. Het Europees netwerk van beschermde natuurgebieden op het grondgebied van de lidstaten van de Europese Unie staat op deze dag stil bij de natuur, al is dat lastig met protesterende boeren in Nederland en de aanhoudende droogte in Spanje. Natura 2000 werd opgericht in 1992 ter bescherming van gebieden (biotopen) en soorten (en hun habitats).
Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. In deze Natura 2000-gebieden worden bepaalde dieren, planten en hun natuurlijke leefomgeving beschermd om de biodiversiteit (soortenrijkdom) te behouden. De biodiversiteit staat in Europa al jaren onder druk. Duurzame bescherming van flora en fauna is daarom hard nodig. Planten en dieren trekken zich weinig aan van landsgrenzen en het is daarom belangrijk om natuurbescherming in Europees verband aan te pakken.
Op 21 mei wordt al elf jaar de Europese Natura2000-dag gevierd. Op 21 mei 1992 werden de Europese habitatrichtlijn en het LIFE programma goedgekeurd. Beiden hebben er sindsdien voor gezorgd dat Europese topnatuur beter beschermd en ontwikkeld werd.
Red Natura 2000 in Spanje
De Spaanse bijdrage aan Natura 2000 is zeer relevant, met ongeveer 22,93% van het grondgebied als ‘gebied van communautair belang’ (Lugar de importancia comunitaria – LIC) of 19,94% als ‘speciale beschermingszone voor vogels’ (Zona de especial protección para las aves – ZEPA). Spanje is een van de Europese landen die het grootste aandeel heeft in het Natura 2000 netwerk.
In totaal heeft Spanje 2.126 Natura 2000-gebieden (1.468 LIC en 658 ZEPA) met een totale beschermde oppervlakte van 222.000 vierkante kilometer. Ter vergelijking: Nederland heeft 162 gebieden (69% water) en België heeft 304 gebieden (240 in Wallonië, 61 in Vlaanderen en 3 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).
Natura 2000 en water in Spanje
De impact van klimaatverandering op onze planeet, met een toename van hittegolven, overstromingen en droogtes, heeft ook aanzienlijke gevolgen voor het leven in de natuur en de natuur zelf. Spanje, net als vele andere landen, staat voor grote uitdagingen met betrekking tot water in de komende jaren. Deze uitdagingen omvatten het beheer van de groeiende vraag, waterschaarste, erosie, woestijnvorming en de noodzaak om aquatische ecosystemen te behouden, terwijl de watervoorziening wordt gewaarborgd door middel van duurzaam beheer van het aanbod en de vraag naar water.
Van de 1.092 stuwmeren in Spanje hebben 579 (53%) directe banden met beschermde natuurgebieden, en bij 425 (39%) overlapt het stuwmeer met het beschermde gebied voor meer dan 90%. Kortom, 460 beschermde gebieden van het landelijke Natura 2000-netwerk, van de in totaal 2.026 in Spanje, vertonen enige mate van overlapping met stuwmeren, waarvan er minstens 67 bijzonder relevant zijn.
