Tijdens de afgelopen Semana Santa bereikte Spanje een historisch moment: voor het eerst werd de volledige elektriciteitsvraag gedekt door hernieuwbare energiebronnen. Hoewel dit een mijlpaal is in de energietransitie, brengt het ook nieuwe uitdagingen met zich mee, met name het fenomeen van ‘curtailment’ ofwel het afschakelen van overtollige hernieuwbare energieproductie.
Curtailment treedt op wanneer er meer elektriciteit wordt opgewekt dan er op dat moment wordt verbruikt, wat leidt tot het noodgedwongen uitschakelen van windturbines of zonnepanelen om de stabiliteit van het elektriciteitsnet te waarborgen. In 2024 werd in Spanje 1,7 terawattuur aan hernieuwbare energie verspild, genoeg om 600.000 huishoudens een jaar lang van stroom te voorzien.
De overproductie heeft twee hoofdredenen. Ten eerste is er vaak te veel zonne-energie op momenten dat er weinig stroom nodig is. Ten tweede wordt veel groene energie opgewekt in dunbevolkte gebieden, ver weg van de steden waar juist veel vraag is. Omdat het netwerk niet is gemaakt om zulke hoeveelheden energie te vervoeren, ontstaan er problemen.
Om dit probleem op te lossen, worden er verschillende ideeën bekeken. Grote batterijen en speciale waterkrachtcentrales kunnen helpen om extra stroom op te slaan. Ook kunnen slimme netwerken, die gebruikmaken van slimme apparaten en computers, beter regelen waar de stroom naartoe gaat. Zo hoeft er minder vaak energie te worden weggegooid.
Internationale samenwerking is ook cruciaal. Door de interconnecties met buurlanden zoals Frankrijk en Portugal te verbeteren, kan overtollige energie worden geëxporteerd in plaats van verspild. Hoewel deze verbindingen momenteel beperkt zijn, wordt er gewerkt aan uitbreiding om de exportcapaciteit te vergroten.
Het probleem van het weggooien van overtollige energie laat zien dat er meer nodig is dan alleen investeren in zonne- en windenergie. Ook het netwerk, opslag en slimme systemen moeten worden verbeterd. Alleen dan kan Spanje echt koploper worden in duurzame energie.