Met de aankomende beëindiging van de tijdelijke btw-verlaging op voedsel is er veel ongerustheid over de gevolgen voor de Spaanse huishoudens. De afgelopen maanden heeft de regering grootschalige maatregelen genomen om de stijgende kosten van levensonderhoud te verlichten. Deze btw-verlaging heeft ertoe geleid dat essentiële voedselproducten betaalbaar bleven voor vele gezinnen. Echter, met het einde van deze maatregel op 30 september 2024 moeten consumenten zich voorbereiden op hogere prijzen in de supermarkt.
Het beëindigen van de btw-verlaging op basisvoedingsmiddelen heeft verschillende gevolgen. Ten eerste zullen de prijzen van veel producten die mensen dagelijks kopen, direct stijgen. Deze prijsverhogingen zullen niet alleen invloed hebben op het budget van consumenten, maar ook op hun eetstijlen en voedselkeuzes.
Vanaf 1 oktober 2024 gaat het winkelen in de supermarkt duurder worden. Deze verandering raakt veel basisproducten die consumenten dagelijks gebruiken. Voedsel dat momenteel een btw van 0% heeft, krijgt dan een IVA van 2%. Daarnaast zullen producten die nu 5% btw hebben vanaf 1 oktober naar 7,5% gaan.
De meest opvallende veranderingen in btw zijn die van 0% naar 2%. De verhoging van de btw op basisvoeding zoals olie, melk, brood, eieren, kaas, ontbijtgranen, peulvruchten, groenten en fruit zal een directe impact hebben op de kosten van dagelijkse maaltijden. Huishoudens die gewend zijn aan het gemak van snel koken met deze ingrediënten, zullen nu meer moeten betalen.
Er zijn ook producten die van 5% naar 7,5% btw gaan. Dit betreft voornamelijk pasta en zaadoliën, twee veelgebruikte en populaire ingrediënten in de Spaanse keuken.
De terugtrekking van de btw-verlaging is niet alleen een nationale kwestie, maar ook een onderwerp dat door de Europese Unie is aangekaart. De Europese Commissie heeft landen aangespoord om deze tijdelijke maatregelen geleidelijk aan af te schaffen en terug te keren naar de normale btw-tarieven.
De politieke motivatie achter deze beslissing is om de financiële stabiliteit in Europa te waarborgen. De blijvende effecten van de oorlog in Oekraïne hebben de economieën van veel EU-landen zwaar onder druk gezet. Door de btw-verlagingen stop te zetten, hoopt de Commissie dat landen weer op de juiste koers komen voor economisch herstel.
De goedkeuring van de btw-verlaging in 2022 heeft de inkomsten voor de overheid uit voedsel aanzienlijk verminderd. Alleen in het eerste kwartaal van 2024 heeft dit geleid tot een verlies van meer dan 440 miljoen euro. Daarbovenop komen nog eens 1,7 miljard euro die al in 2023 verloren zijn gegaan door de btw op voedsel.