De tijgermug, een invasieve soort die oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië komt, heeft de afgelopen twee decennia een grote en vervelende impact gehad op het Spaanse ecosysteem en de volksgezondheid. Sinds de eerste waarneming in 2004 in Catalonië heeft deze mug zich razendsnel verspreid over grote delen van het Spaanse vasteland, met name langs de Middellandse Zeekust.
De verspreiding van de tijgermug (Aedes albopictus) in Spanje is de afgelopen 20 jaar explosief toegenomen. Volgens gegevens van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) is de mug aanwezig in een groot deel van het Spaanse vasteland, met name in de zuidelijke en oostelijke regio’s.
De tijgermug is officieel geregistreerd in verschillende autonome gemeenschappen, waaronder Baskenland, Aragón, Navarra, La Rioja, Catalonië, Valencia regio, Murcia, delen van Castilla-La Mancha, Madrid regio, grote delen van Andalusië en Extremadura.
Deze officiële registraties geven een duidelijk beeld van de uitgebreide verspreiding van de tijgermug in Spanje. Het is echter belangrijk op te merken dat de werkelijke verspreiding mogelijk nog groter is, aangezien niet alle gebieden even intensief worden gemonitord.
Naast de officiële registraties spelen initiatieven op het gebied van participatie van inwoners van Spanje een belangrijke rol bij het in kaart brengen van de verspreiding van de tijgermug. Een voorbeeld hiervan is de applicatie Mosquito Alert, die burgers in staat stelt mogelijke waarnemingen van tijgermuggen te melden.
Gezien de huidige verspreidingspatronen en factoren zoals klimaatverandering en toenemende globalisering, is het waarschijnlijk dat de tijgermug haar territorium in Spanje verder zal uitbreiden. Deskundigen waarschuwen dat de tijgermug bijna heel Spanje heeft gekoloniseerd en met haar groeiende aanwezigheid een hoog risico vormt voor de volksgezondheid.
De aanwezigheid van de tijgermug in Spanje brengt verschillende risico’s met zich mee, zoals gezondheidsgevaren en ecologische verstoringen. Een zorgwekkend aspect van de tijgermug is dat hij als vector kan dienen voor ernstige ziekten. Deze invasieve soort kan diverse pathogenen overbrengen die voorheen niet veel voorkwamen in Spanje. Dit vormt een potentieel gevaar voor de volksgezondheid en het ecosysteem.
- Malaria: Hoewel Spanje in 1964 malariavrij werd verklaard, vormt de aanwezigheid van de tijgermug een potentieel risico voor herintroductie van deze ziekte.
- Chikungunya-virus: Een virale infectie die hoge koorts en ernstige gewrichtspijn veroorzaakt.
- West-Nijlvirus: Een ziekte die neurologische complicaties kan veroorzaken en in ernstige gevallen fataal kan zijn.
- Zika-virus: Bekend om zijn potentiële impact op de foetale ontwikkeling bij zwangere vrouwen.
- Dengue: Een tropische ziekte die in ernstige gevallen levensbedreigend kan zijn.
De tijgermug zorgt niet alleen voor het risico op ziekteoverdracht, maar ook voor veel overlast vanwege zijn agressieve steekgedrag. Deze muggen kunnen tussen de 30 en 40 steken per uur geven aan zowel mensen als dieren. De steken van tijgermuggen worden vaak als pijnlijker ervaren dan die van normale muggensoorten. Wat de tijgermug onderscheidt van andere muggen is dat ze overdag actief zijn, waardoor de kans op contact met mensen groter is.
Door de frequente beten van tijgermuggen kan er aanzienlijk ongemak ontstaan, wat dagelijkse activiteiten kan verstoren, vooral in gebieden met grote populaties van deze muggen. Soms wordt beweerd dat tijgermuggen direct invloed hebben op het toerisme doordat toeristen bepaalde bestemmingen vermijden vanwege de aanwezigheid van deze muggen. Hier zijn echter geen concrete bewijzen voor.