HUESCA – Eenieder die van plan is de bergen in te trekken om natuurlijke kerstversieringen zoals mos, hulst of maretakken te verzamelen, kan bij zijn of haar bezoekje aan de natuur van een koude kermis thuiskomen. De Spaanse milieu en natuur politie-eenheid Seprona van de Guardia Civil herinnert iedereen eraan dat daar hoge boetes tot 100.000 euro voor gegeven kunnen worden.
Kerstmis nadert en in veel huishoudens wordt de kerstversiering tevoorschijn gehaald, wordt nagedacht over waar dit jaar de boom moet worden neergezet en hoe de traditionele kerststal moet worden geplaatst. Nu kun je voor je versieringen het standaard spul gebruiken, meestal van plastic, maar er zijn altijd kerst-fans die perfectionisten zijn en met natuurlijke producten willen werken.
En voor die laatste groep kerst-fans heeft Seprona de waarschuwing dat het halen van kerstversieringen in de natuur, zoals in de natuurparken in de Pyreneeën van de provincie Huesca in Aragón, absoluut verboden is. Er kunnen boetes gegeven worden tussen 1000 en 100.000 euro. Het wordt beschouwd als een zeer ernstige overtreding van de boswetgeving en deze bedragen kunnen zelfs verdubbelen als de vegetatie wordt ontworteld in een beschermd gebied zoals het Moncayo natuurpark of het Ordesa y Monte Perdido nationale park.
Maar waarom zulke hoge boetes? Het mos (musgo), hoewel het onbeduidend lijkt, speelt een belangrijke functie in het ecosysteem en vormt de basis van elke toekomstige herbebossing. Het is verantwoordelijk voor het vasthouden van vocht, voorkomt bodemerosie en biedt onderdak aan kleine ongewervelde dieren die voedsel zijn voor grotere dieren.
Mos wordt al tientallen jaren gebruikt om de kerststal te versieren of de pot met de kerstboom te bedekken. Dit gebruik is gelukkig veranderd door het besef dat deze plant jaren nodig heeft om te groeien en dat het uit de rots trekken een groot ecologisch verlies betekent.
Dit is echter niet de enige beschermde en begeerde bosplant deze dagen voor Kerstmis. Er zijn nog twee andere soorten die ook nauw verbonden zijn met kerst en de versieringen. Een daarvan is de maretak (muérdago), een plant waaronder in talloze Hollywood-films koppels romantisch kussen, maar waarvan de kerst oorsprong in de Keltische cultuur ligt. Het werd gebruikt om het huis te versieren in de tijd van de winterzonnewende.
Voor christenen was de maretak te heidens en parochianen werden aangemoedigd om het te vervangen door hulst (acebo). In dit geval hebben de groene en rode kleuren de kerstsfeer zodanig beïnvloed dat bijna alle decoraties deze kleurencombinatie hebben. De hulst is ondanks zichzelf een symbool van Kerstmis geworden en heeft te lijden gehad van brute ‘plunderingen’ in de natuur. Gelukkig is het tegenwoordig verboden om twijgen te knippen, maar er zijn mensen die dit door onwetendheid of roekeloosheid blijven doen, waardoor het voortbestaan van een bedreigde plantensoort in gevaar komt.