Is Galicië de geboorteplaats van het moderne Halloween?

Halloween is natuurlijk bekend dankzij de Amerikanen die het feest over de hele (of halve) wereld populair wisten te maken, onder andere dankzij Hollywood waar men graag gebruikmaakt van angst en terreur in films. Maar wist je dat Halloween volgens veel mensen als oorsprong Galicië heeft waar het ‘Samain’ al eeuwenlang plaatsvindt binnen de Keltische cultuur.

Samhain (einde van de zomer) of in het Spaans ‘Samaín’ is van oorsprong een Keltische nieuwjaarsfeest dat begint aan de vooravond rond 31 oktober. Aangezien de Kelten een maankalender gebruikten loopt deze niet helemaal gelijk met de meer gebruikelijke lunisolaire kalender en varieert de absolute dag dus in deze laatste kalender. Men vierde de overgang van de zomerperiode naar het begin van de winter. Een belangrijk element was daarbij het vreugdevuur.

Voor de Kelten begon alles vanuit het donker. Ze lieten hun dagen beginnen na zonsondergang. De winter begon bij hen met Samhain, tevens het begin van een nieuw jaar. Volgens de diverse mythen kwamen in deze nacht de werelden van de goden en van het materiële bestaan het dichtst bij elkaar, zodat een overgang tussen beide dan gemakkelijk mogelijk was. Op een Gallische kalender, gevonden bij Coligny (Frankrijk) en vermoedelijk uit de eerste eeuw na Christus, wordt het feest Samainos genoemd. 

Spanje

Terwijl men in bijna heel Spanje Halloween viert of daarmee op 31 oktober mee in aanraking komt, is dat in Galicië en op diverse andere plaatsen een ander verhaal en viert men feesten of tradities die met de ‘Samaín’ te maken hebben. In Galicië zegt men dan ook wel ‘O noso Samaín’ ofwel ‘Nuestro Samaín’ ofwel ‘Ons Samhain’.

Met name in de autonome regio Galicië wordt de keltische traditie nog hoog gehouden tijdens speciale festiviteiten in plaatsen als la Coruña, Ferrol, Cedeira, Vigo en Ribadavia.

Zo viert men in Ribadavia op 31 oktober de ‘noite meiga’ ofwel de heksennacht (noche bruja) waar veel angstige activiteiten met heksen, spoken en vampiers plaatsvinden bij het kasteel.

In La Coruña verstopten de rapaces (jongens) zich op de wegen met geleegde en met kaarsen voorziene pompoenen om de mensen die door de corredoiras (wegen) liepen bang te maken. De meisjes droegen kettingen gemaakt van kastanjes om boze geesten weg te jagen. Ook deze traditie wordt in ere gehouden.

In de stad Vigo is het gebruikelijk om in de nacht van 31 oktober in de historische stad pompoenen te zien en zijn veel huizen aangekleed in de nu meer bekende Halloween stijl.