De Franse premier Gabriel Attal beschuldigde onlangs de Spaanse en Italiaanse landbouwsectoren van oneerlijke concurrentie. Deze beschuldigingen komen bovenop de aanvallen op vrachtwagens die producten uit Spanje vervoeren. Ze vinden plaats te midden van een politieke storm rond de regering van Emmanuel Macron, onder meer vanwege het moeizame wetgevingsproces rond de omstreden immigratiewet.
De Franse premier bezocht onlangs een boerderij en verklaarde tegenover de Franse media: “We gaan door met het bestrijden van oneerlijke concurrentie. Onze boeren krijgen regels opgelegd die voor anderen niet gelden.” Volgens de Franse premier is de milieuwetgeving in Spanje en Italië soepeler, wat ten koste gaat van de Franse producenten. Daarom wil de Franse regering meer maatregelen voorstellen op EU-niveau om deze vermeende oneerlijke concurrentie aan te pakken.
De Franse minister van Landbouw heeft ook wetswijzigingen beloofd, maar sluiting van de grenzen voor Spaanse en Italiaanse landbouwproducten uitgesloten. Hij vreest namelijk vergeldingsmaatregelen. Desondanks benadrukte hij dat de regering-Macron veranderingen zal voorstellen en de problemen van de primaire sector aankaarten tijdens de Europese top van donderdag.
Enkele veranderingen die overwogen worden zijn de afschaffing van de verplichte braaklegging of het instellen van grenzen aan de invoer van Oekraïense landbouwproducten, die werden opgeheven na de Russische invasie.
Woedende Spaanse boeren
De beschuldiging dat de concurrentiekracht van de Franse landbouw lijdt onder buurlanden, heeft tot woedende reacties geleid onder boeren. Ze beschouwen de uitspraken als een poging om de eigen problemen af te schuiven. Er zijn de afgelopen tijd ook meerdere aanvallen geweest op Spaanse vrachtwagens die landbouwproducten vervoeren naar Frankrijk. Dit wijst op groeiende spanningen tussen de sectoren in beide landen.
De Spaanse minister van Landbouw, Luis Planas, reageerde fel: “We zitten in de EU, dus de productie- en verkoopregels zijn vergelijkbaar in alle lidstaten. Er is geen concurrentievoordeel.” Hij wees erop dat de hoge kwaliteit en het vakmanschap van de Spaanse boeren de basis vormen voor het succes.
Ook vanuit Brussel kwam steun voor de Spaanse positie. EU-bronnen gaven aan dat er geen enkele aanwijzing is dat de Franse landbouw lijdt onder oneerlijke concurrentie vanuit Spanje.
Economische belangen
Experts wijzen erop dat de landbouw in beide landen sterk met elkaar verweven is. Spanje exporteert jaarlijks voor miljarden aan groenten en fruit naar Frankrijk, dat op zijn beurt meststoffen en machines levert aan Spaanse boeren.
De huidige spanningen moeten volgens deskundigen ook gezien worden in de context van andere conflicten, zoals de migratiecrisis en de energiecrisis als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Dit zet de verhoudingen tussen EU-lidstaten onder druk.