Het aantal toeristische woningen in Spanje blijft groeien. Volgens het Spaanse Statistiekbureau INE waren er eind 2024 al ruim 368.000 geregistreerde vakantiehuizen met samen meer dan 1,8 miljoen bedden, meer dan alle hotels bij elkaar. Maar achter dit succes schuilt een schimmige arbeidsmarkt die steeds meer zorgen baart.
Uit gegevens van vakbond UGT blijkt dat van de ongeveer 26.500 mensen die in de sector werken, bijna 11.000 geen contract hebben. Dat betekent dat meer dan een derde van het personeel in de illegaliteit werkt, met een verlies van minstens 35 miljoen euro aan sociale zekerheidsbijdragen. Veel van deze werknemers zijn migranten zonder papieren, die onder zware omstandigheden schoonmaak- en onderhoudswerk doen.
Hun werkdag wordt vaak digitaal gecontroleerd via apps met gps, maar zonder dat ze betaald krijgen voor reistijd of extra uren. Bescherming op het gebied van veiligheid en gezondheid ontbreekt vrijwel volledig. Het gaat hier om moderne uitbuiting, stelt de vakbond, die al langer alarm slaat over de misstanden.
Zelfs werknemers mét contract verdienen beduidend minder dan collega’s in hotels. Waar kamermeisjes gemiddeld ruim 12 euro per uur ontvangen, moeten schoonmakers van vakantiehuizen het vaak doen met het minimumloon of het salaris uit de schoonmaak-cao: rond de 9,50 euro per uur. Dat verschil kan oplopen tot een derde van het loon.
Daar komt bij dat toeristische woningen veel minder banen opleveren dan hotels. Per 100 bedden zijn er in deze sector slechts 3 tot 4 werknemers nodig. Bij goedkope hotels ligt dat aantal al boven de 12 en in luxe hotels zelfs boven de 40. Economisch gezien dragen de woningen dus nauwelijks bij aan werkgelegenheid, terwijl ze de arbeidsrechten van duizenden mensen ondermijnen.
De vraag naar toeristische woningen lijkt voorlopig niet af te nemen, maar de roep om strengere regelgeving en betere bescherming voor werknemers klinkt steeds luider. De spanning tussen economische winst en sociale rechtvaardigheid wordt hiermee opnieuw zichtbaar in de Spaanse toeristische sector.