Wist je dat ze in Spanje al lang voor Halloween pompoenen versierden?

De Amerikaanse traditie van Halloween op 31 oktober verovert de wereld. Steeds meer mensen griezelen mee, gaan kinderen van deur tot deur voor snoepjes en versieren we pompoenen zoals ze dat in de VS doen. In Aragón bestond de traditie echter al in een andere vorm, lang voordat het feest Halloween ging heten.

Halloween kwam jaren geleden overwaaien uit de Verenigde Staten. Hollywood zorgt er met series en films voor dat het beeld levendig is, en jong en oud nemen in heel Europa de traditie over. Wat veel mensen niet weten, is dat rond die datum in Spanje altijd al gelijkaardige tradities bestonden. 

In Aragón versierde men generaties terug al pompoenen met een lachende mond en een kaarsje aan de binnenkant. Miguel Salina, een tachtigjarige inwoner van Belchite (Zaragoza) vertelt: “Ik herinner me hoe mijn oudste zus mij en mijn broertjes pompoenen deed uithollen rond Allerheiligen. Het waren niet de ronde, oranje pompoenen die je nu ziet, maar de pompoenen die altijd al in Aragón zelf werden gekweekt. Die zijn groener en langer van vorm.”

De pompoenen werden uitgehold, kregen een paar ogen en een mond en werden op de nacht van 1 november met een kaarsje in de vensteropening gezet. Van buiten leek je net een eng gezicht te zien dat je aanstootte. En dat gebeurde niet alleen in Belchite, maar ook in vele andere dorpen rondom die tijd.

De oorsprong van de Halloween-traditie gaat terug tot eeuwen geleden en ligt in de Keltische cultuur. Deze cultuur bereikte Spanje al in de tiende eeuw voor Christus. Voor de Kelten betekende 1 november het begin van een nieuw jaar. Hun rituelen ter ere van de overleden zielen en de bijbehorende vieringen werden door de generaties heen overgeleverd en bewaard. Om deze reden voegde de katholieke kerk dit feest in de 15e eeuw toe aan haar kalender.

De traditie waaide daarna over naar Amerika via de Ierse immigranten. Zo ontstond het moderne Halloween, dat daarna via de populaire cultuur weer in Europa terechtkwam. En onderweg ging de essentie van de viering verloren.

Men geloofde vroeger namelijk dat op de nacht van 1 november de zielen die niet op hun bestemming aankwamen het kerkhof verlieten en vrij over de straten dwaalden. De pompoenen in de vensters moesten die zielen afschrikken en ver van de huizen houden, zodat ze uiteindelijk terug op het kerkhof zouden belanden. Ook werden de hele nacht de klokken geluid om de geesten weg te jagen. Mensen gingen samen rond het vuur zitten. Ze vertelden er verhalen over de doden en aten seizoensgebonden vruchten als noten, kweepeer of kastanjes.