MADRID – De droogste maand van het jaar juli is begonnen in Spanje. Maar terwijl de zonzoekers en strandgangers blij zijn, zijn de autoriteiten en boeren niet zo ‘feliz’ want de wateropslag in de stuwmeren in Spanje bevindt zich op het laagste niveau van de afgelopen 30 jaar. De circa 350 ‘embalses’ die Spanje heeft zijn voor 46,3% gevuld wat minder is dan de 56,8% in juli 2021 en veel minder dan het gemiddelde van 66,6% van de afgelopen tien jaar.
Als gekeken wordt naar alleen die stuwmeren waarin kraan/drinkwater zit (embalses de uso consuntivo) dan is het percentage nog lager, te weten 43,4% wat 20% lager is dan de 63% wat als normaal gezien wordt in deze tijd van het jaar. Op veel plaatsen in Spanje komt praktisch al het kraanwater uit de stuwmeren die nu in totaal 25.968 van de maximale 56.136 kubieke hectometer huishouden.
Op de kaart van Spanje hieronder is te zien wat de huidige (28 juni) wateropslag. Spanje is onderverdeeld in 14 stroomgebieden (cuencas) te weten: Cataluña Interna (Catalonië), Jucar (Valencia regio en Castilla-La Mancha), Segura (Murcia, Med. Andaluza (Andalusië), Guadalete-Barbate (Andalusië), Tinto, Odiel y Piedras (Andalusië), Guadalquivir (Andalusië, Extremadura), Guadiana (Extremadura, Castilla-la Mancha), Tajo (Castilië en León, Madrid regio). Duero (Castilië en León, Madrid regio), Ebro (Catalonië, Aragón, la Rioja, Navarra), Miño-Sil (Galicië), Galicia Costa (Galicië), Cantabrico Occidental (Asturië, Cantabrië), País Vasco Interna (baskenland) Cantabrico Oriental (Cantabrië, Baskenland).
Stuwmeren
Soms zijn ze compleet gevuld en soms kun je op de bodem van een stuwmeer (embalse) lopen en zelfs door straten van oude dorpen struinen die door het water verdwenen zijn. Spanje heeft een groots opgezet waterhuishouding systeem voor irrigatie, kraan/drinkwater en voor de opwekking van elektriciteit dat bestaat uit stuwmeren. Deze stuwmeren voorkomen ook vaak overstromingen of het uit de oevers treden van rivieren.
In Spanje zijn circa 350 stuwmeren te vinden die in totaal 56.136 kubieke hectometer water opslaan. Veel van deze stuwmeren zijn in de jaren van de Franco-dictatuur aangelegd waarbij complete dorpen (er wordt gesproken over 500) geëvacueerd en ontruimd (vaak met geweld) werden om genoeg ruimte te creeëren voor de waterhuishouding. Er worden echter nog steeds stuwmeren aangelegd waarbij er tot het jaar 2033 nog 17 nieuwe projecten gepland staan.
Spanje is wat betreft het aantal stuwmeren het vijfde land ter wereld met de meeste stuwmeren en het eerste land in de Europese Unie. Hoe mooi sommige stuwmeren ook zijn om te zien, deze hebben wel vaak een grote sociale, milieu en economische impact. Toch heeft Spanje, dat steeds droger wordt, deze stuwmeren hard nodig en kan het land eigenlijk niet zonder de ‘embalses’.
Overigens moet in de Spaanse taal een onderscheid worden gemaakt tussen de woorden ‘embalse’ en ‘presa’. Een embalse is een reservoir en waterbouwkundig bouwwerk met daarin een groot waterreservoir, waarin rivierwater wordt opgeslagen. Een ‘presa’ is een dam die gewoonlijk wordt aangetroffen bij de ‘embalse’ om de reservoirs af te sluiten. Volgens de cijfers (die elkaar een beetje tegenspreken) zijn er 350 ‘embalses’ ofwel stuwmeren en heeft Spanje 1.225 ‘presas’ ofwel dammen.
