MADRID – In 2022 hebben de Spanjaarden 8 nationale feestdagen die in het hele land gevierd worden. Het gaat in de meeste gevallen om feesten die ook in Nederland en België gevierd worden maar soms ook niet. Wat iedereen wel zal merken is dat de winkels dicht zijn op veel feestdagen en dat er niet gewerkt wordt. Maar wat is nu eigenlijk de betekenis van deze feestdagen.
Het is altijd makkelijk om te weten wanneer er feest is in Spanje, dagen dat alles en iedereen niets doet (op uitzonderingen na natuurlijk) en dagen waarop banken, winkels, officiële instellingen etc. gesloten zijn. Hieronder staat de uitleg van 8 feestdagen die in heel Spanje gelden.
1 januari – Año Nuevo
1 januari is de eerste dag van het jaar van de gregoriaanse kalender. Hierna volgen tot het einde van het jaar in een normaal jaar nog 364 dagen en in een schrikkeljaar nog 365 dagen. In de westerse wereld wordt 1 januari nieuwjaarsdag genoemd en in Spanje is dat Año Nuevo, een officiële vrije dag om bij te komen van het feest van oudejaarsavond en de jaarwisseling oud & nieuw.
6 januari – Epifanía del Señor
In de volksmond staat deze feestdag bekend als Driekoningen of Día de Reyes in het Spaans. De officiële naam in Spanje is echter Epifanía del Señor of Epifanie/Openbaring van de Heer in het Nederlands. Op deze dag wordt de Bijbelse gebeurtenis gevierd dat de wijzen uit het oosten een opgaande ster zagen en daarop de koning der Joden gingen zoeken. Ze kwamen in Bethlehem en vonden daar Jezus, de pasgeboren koning der Joden.
De drie wijzen kregen namen. In het Grieks waren dat Apellius, Amerius en Damascus, in het Hebreeuws Galgalat, Malgalat en Sarathin, maar ze zijn bekend geworden onder hun gelatiniseerde Perzische namen Caspar, Melchior en Balthasar. Ze zouden respectievelijk 20, 40 en 60 jaar oud zijn geweest; getallen die de levenstijdperken van de volwassene symboliseren. In Spanje vinden op 5 januari overal Cabalgatas de Reyes Magos ofwel Driekoningenoptochten plaats en krijgen de kinderen op 6 januari hun geschenken van de Drie Wijzen.
10 april – Viernes Santo
Op 10 april wordt Viernes Santo of in het Nederlands Goede Vrijdag gevierd wat een nationale feestdag is in Spanje. Goede Vrijdag is de vrijdag voor Pasen. Op deze dag herdenken christenen de kruisiging en dood van Jezus op de heuvel Golgotha nabij de stad Jeruzalem. Jezus stierf volgens de Bijbel door de kruisdood, nadat hij door de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus op aandrang van het sanhedrin, de Joodse hoge raad, hiertoe was veroordeeld. Op deze dag en de dagen daarvoor zijn er in bijna heel Spanje processies te zien tijdens de Semana Santa wat een heel spektakel is om te zien.
1 mei – Fiesta del Trabajo
Op 1 mei viert men in Spanje de Dag van de arbeid, iets wat in Nederland niet gevierd wordt maar in België en veel andere europese landen wel. Zoals altijd kan er een link gemaakt worden met een katholiek feest zoals in dit geval de dag van Sint Jozef als arbeider. Aan de 1 meiviering als viering van de arbeidersbeweging ligt echter ook de invoering van de achturige werkdag ten grondslag, iets wat in de 15e en 16e eeuw veelvuldig werd ingevoerd in Europa, eerst in Groot Brittannië en daarna andere landen. Soms valt 1 mei op een donderdag of dinsdag waardoor er een “puente de mayo” ontstaat en veel werkers een lang weekend vrij nemen en het vaak erg druk is in de kustplaatsen. Er zijn op die dag echter ook vaak protesten die door de vakbonden worden georganiseerd.
15 augustus – Festividad de la Asunción de la Virgen
De Asunción de la Virgen Maria oftewel Maria-Tenhemelopneming of Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart is een nationale feestdag in Spanje die ook haar wortels heeft in de katholieke kerk. Het is de dag waarop de opneming van Maria in de hemel met lichaam en ziel wordt herdacht en gevierd. Er zullen veel Spanjaarden zijn die dit vieren in de kerk maar voor het merendeel staat deze dag synoniem voor een vrije dag waarop niet gewerkt wordt en daarnaast symbolisch ook het einde van de drukke zomerweken. Op veel plaatsen wordt deze dag gevierd met vuurwerk waarbij duizenden mensen genieten van grote en soms erg lange vuurwerkshows.
12 oktober – Día de Hispanidad
Op 12 oktober viert heel Spanje de Fiesta Nacional de España ofwel de Día de Hispanidad, iets wat ook gevierd wordt in veel spaanstalige landen in zuid en latijns amerika. Op 12 oktober 1492 landde Cristobal Colón, ofwel Columbus, op het Amerikaanse continent. Hij wist toen nog niet dat hij een nieuw continent had ontdekt aangezien hij zelf meende te zijn geland in Azië. Vanaf dit moment wordt het Spaanse rijk steeds groter en machtiger en is het zelfs het meest invloedrijkste land ter wereld. Om dit te vieren wordt elk jaar op 12 oktober de dag van Spanje gevierd en is deze dag een nationale feestdag. Een van de meest uit het oog springende kenmerken van de Día de Hispanidad is de militaire parade of de defilé in het centrum van Madrid. In Zaragoza vinden op dezelfde dag de Virgen del Pilar feesten plaats terwijl de Virgen del Pilar ook de schutspatroon van de Guardia Civil politie is.
1 november – Todos los Santos
Op 1 november, de dag na Halloween, viert bijna heel Spanje de Día de todos los Santos ofwel Allerheiligen, een traditionele dag waarop men eer betoont aan de overleden personen, hetzij bekenden, familieleden of andere dierbaren. Op deze dag is het heel normaal dat hele families naar de kerkhoven gaan om daar bloemen neer te leggen op de graven van de overleden familieleden. Op 1 november worden volgens de katholieke kerk niet alleen alle bekende heiligen vereerd, maar ook de onbekende. Volgens het katholieke geloof zijn er drie bestaansvormen: het leven op aarde, de gestorvenen die nog niet naar de hemel zijn gegaan en tenslotte alle gestorvenen die wèl naar de hemel zijn gegaan. Deze laatsten worden beschouwd als heilig en zij worden allemaal herdacht op de dag van Allerheiligen, de Día de todos los Santos.
6 december – Día de la Constitución Española
6 december is het nationale feestdag in Spanje, de dag van de Constitución. Op deze dag wordt herdacht dat er een grondwet op werd gesteld in het jaar 1978, een belangrijk feit wat elk jaar herdacht wordt. De grondwet, ook wel Carta Magna genoemd, werd opgesteld nadat de dictator Franco drie jaar daarvoor in 1975 overleed en er een nieuwe democratie werd gevormd in Spanje.
8 december – Inmaculada Concepción (in 2019 op zondag)
8 december staat in het teken van de Inmaculada Concepción ofwel de Onbevlekte Ontvangenis van Maria wat een dogma van de Katholieke Kerk is dat met een hoogfeest gevierd wordt op 8 december, negen maanden voor het feest van de geboorte van Maria op 8 september. Het dogma bevestigt de bijzondere status van Maria door te stellen dat zij verwekt werd en ter wereld kwam zonder met de erfzonde te zijn bevlekt. In Spanje en vele andere katholieke landen is deze dag een feestdag en dus ook een vrije dag terwijl dat in andere landen zoals België en Nederland niet zo is. Detail is dat als het hoogfeest van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria op een zondag in de Advent valt, wordt het verplaatst naar 9 december, iets wat in het jaar 2019 zal gebeuren.
25 december – Natividad del Señor
In Nederland en België staat 25 december synoniem voor eerste kerstdag, iets wat niet in Spanje geldt want men kent geen tweede kerstdag. De Natividad del Señor is de dag van de geboorte van Jezus volgens Lucas 2, het bekendste kerstverhaal waarbij het kerstfeest een herinnering is aan de geboorte van Jezus. Weliswaar zijn er nog mensen die naar de kerk gaan op die dag maar in Spanje wordt deze dag gevierd met familie en/of vrienden waarbij de belangrijkste maaltijd de warme en zeer uitgebreide lunch is. Deze maaltijd volgt op de nochebuena wat gevierd wordt op 24 december waarbij het diner het belangrijkste is in Spanje.
Buiten deze nationale – overal in Spanje geldende – feestdagen zijn er ook nog autonome feestdagen die per autonome deelstaat meestal verschillende zijn. Elke deelstaat heeft ook een speciale dag wat de dag van die regio is zoals de Día de Andalucía of de Día de Balears.