Ben jij iemand die in een restaurant of bar helpt met het opruimen van de tafel? Even de borden opstapelen, de glazen naar de rand schuiven of misschien zelfs naar de bar brengen? Dan behoor je tot een groep mensen die volgens psychologen opvallend sociaal en empathisch is ingesteld.
De Spaanse psycholoog Francisco Tabernero legt uit dat zulke kleine, spontane gebaren wijzen op prosociaal gedrag. Je helpt zonder dat iemand het van je vraagt, gewoon omdat je ziet dat het iemand anders (zoals de bediening) helpt. Het toont empathie, verantwoordelijkheidsgevoel en een houding waarin je het welzijn van anderen meeneemt in je eigen handelen.
Wat opvalt in Spanje, is dat dit gedrag vooral wordt gezien bij buitenlanders. In cafés of op terrassen zie je vaak toeristen of buitenlandse bewoners hun kopjes en glazen naar binnen brengen, stoelen aanschuiven of het personeel een handje helpen. Spanjaarden doen dit over het algemeen minder vaak. De reden? Waarschijnlijk ligt die in culturele gewoontes en verwachtingen: in Spanje wordt bediend worden gezien als onderdeel van de horeca-ervaring, terwijl mensen uit andere landen vaker gewend zijn om mee te helpen of servicepersoneel actief te ondersteunen.
Toch blijkt uit onderzoek dat dit soort gedrag veel zegt over iemands persoonlijkheid. Mensen die automatisch een helpende hand bieden, zijn vaak ook proactief op hun werk en beschikken over belangrijke soft skills zoals samenwerking, flexibiliteit en inlevingsvermogen. Ze nemen initiatief zonder dat ze op de voorgrond willen staan.
Wel wordt gewaarschuwd dat sommige mensen helpen vanuit een behoefte aan goedkeuring. Ze willen graag aardig gevonden worden en vermijden zo het risico om negatief beoordeeld te worden. Ook dat hoort bij het sociale spectrum van gedrag: het gaat niet altijd puur om altruïsme.
Of je nu helpt omdat je meeleeft of omdat je goed over wilt komen – de gewoonte om spontaan iets bij te dragen, laat zien dat je oog hebt voor anderen. En daar is in elk gezelschap behoefte aan, zeker ook in een drukke bar of op een zomers terras.