De Spaanse consumentenorganisatie OCU heeft berekend dat de gemeentelijke meerwaardebelasting, beter bekend als ‘plusvalía municipal’, sterk varieert afhankelijk van de stad waar de woning zich bevindt. Voor hetzelfde type appartement kan het verschil oplopen tot maar liefst 2.040 euro.
De OCU nam als voorbeeld een appartement dat in 2011 is gekocht voor 160.000 euro en in 2025 wordt verkocht voor 210.000 euro. Op het moment van verkoop bedroeg de kadastrale waarde 125.000 euro, waarvan 100.000 euro aan de grond werd toegeschreven. Met de huidige berekeningsmethodes, waarbij belastingplichtigen mogen kiezen voor de gunstigste optie, bleek dat de bedragen die gemeenten innen enorm uiteenlopen.
In Bilbao komt de belasting het laagst uit met slechts 850 euro. In steden als Burgos (1.885 euro), Santander (1.890 euro), Palma (1.935 euro), Gijón (1.980 euro) en Valladolid (1.990 euro) liggen de bedragen nog redelijk binnen de perken. Daarentegen behoren Vigo (2.300 euro), Murcia (2.330 euro), Zaragoza (2.600 euro), Las Palmas de Gran Canaria (2.650 euro) en Barcelona (2.700 euro) tot de duurste steden. Pamplona spant de kroon met 2.890 euro, al geldt daar wel een uitzondering: bij overdrachten binnen de familie is er vrijstelling.
De OCU waarschuwt dat veel verkopers in het verleden mogelijk te veel hebben betaald en nog recht hebben op terugbetaling. Het Grondwettelijk Hof had de belasting in oktober 2021 namelijk ongeldig verklaard, omdat de heffingsmethode onredelijk werd geacht. Lange tijd gold dat alleen mensen die toen al een rechtszaak hadden lopen compensatie konden krijgen.
Een uitspraak van het Hooggerechtshof in februari 2024 heeft dat veranderd. Sindsdien is vastgesteld dat ook belastingplichtigen die op 26 oktober 2021 nog binnen de termijn zaten om bezwaar te maken, alsnog aanspraak kunnen maken op terugbetaling. Dat geldt zelfs als hun verzoek destijds alleen administratief werd afgewezen, zolang de termijn om in beroep te gaan nog niet was verstreken.
Volgens de OCU gaat het hier mogelijk om duizenden huishoudens die, afhankelijk van hun situatie, honderden of zelfs duizenden euro’s kunnen terugkrijgen. De organisatie raadt daarom aan om na te gaan of je destijds onder deze categorie viel en waar nodig opnieuw een claim in te dienen bij de gemeente.
Met deze nieuwe duidelijkheid hoopt de OCU dat meer mensen hun recht halen en dat gemeenten transparanter omgaan met de toepassing van de ‘plusvalía municipal’.