In Spanje vormt vervuild grondwater of “aquifer” een groeiend probleem, voornamelijk veroorzaakt door intensieve landbouw en veeteelt. Deze ondergrondse waterreservoirs zijn essentieel voor de drinkwatervoorziening en irrigatie, maar worden bedreigd door verontreiniging met nitraten en andere schadelijke stoffen.
De intensieve veehouderij, met name de varkenshouderij, draagt aanzienlijk bij aan deze vervuiling. Mest van deze bedrijven sijpelt in de bodem en bereikt de aquifers, waardoor de nitraatconcentraties stijgen. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de waterkwaliteit, maar ook voor de volksgezondheid, aangezien hoge nitraatgehaltes in drinkwater schadelijk kunnen zijn.
Daarnaast speelt de intensieve landbouw een rol. Het overmatig gebruik van kunstmest en pesticiden leidt tot uitspoeling van chemicaliën naar de ondergrondse waterlagen. Vooral in regio’s met intensieve teelt, zoals Murcia en Valencia, zijn de effecten duidelijk merkbaar.
De Spaanse overheid heeft maatregelen genomen om deze vervuiling aan te pakken, zoals het instellen van beschermde gebieden en het promoten van duurzamere landbouwpraktijken. Echter, de effectiviteit van deze maatregelen is beperkt gebleken. Veel aquifers blijven vervuild, en het herstelproces is traag en complex.
Een bijkomend probleem is de illegale waterwinning. Boeren boren zonder vergunning putten om hun gewassen te irrigeren, wat niet alleen leidt tot overexploitatie van de ondergrondse waterreservoirs, maar ook tot verdere vervuiling. De handhaving van regelgeving op dit gebied is vaak ineffectief, waardoor het probleem voortduurt.
Milieuorganisaties roepen op tot strengere controles en handhaving, evenals tot de promotie van biologische landbouwmethoden die minder afhankelijk zijn van chemische middelen. Ze benadrukken dat zonder ingrijpende veranderingen de kwaliteit van het grondwater verder zal verslechteren, met ernstige gevolgen voor zowel het milieu als de menselijke gezondheid.
Het publiek bewust maken van dit probleem is cruciaal. Consumenten kunnen een rol spelen door producten te kiezen die op duurzame wijze zijn geproduceerd en door druk uit te oefenen op beleidsmakers om strengere milieuregels in te voeren en te handhaven.