Eén van de meest intrigerende aspecten van de Spaanse stranden is de aanwezigheid van haaien. Hoewel hun verschijning vaak angst en bezorgdheid oproept, is het belangrijk om de feiten van deze dieren te kennen. In dit artikel werpen we een blik op de haaien die de Spaanse kust bewonen, de gebieden waar ze het vaakst worden waargenomen en de risico’s voor badgasten.
Ondanks dat Spanje geen “haaienland” is, herbergt de Spaanse kust een verrassend grote diversiteit aan haaiensoorten. Volgens schattingen kunnen er tot wel 80 verschillende soorten worden aangetroffen in de wateren rond Spanje, variërend van kleine bodemhaaien tot de majestueuze witte haai.
De meest voorkomende haaiensoorten in Spanje zijn de blauwe haai of tintorera in het Spaans (Prionace glauca), de doornhaai of pintarroja in het Spaans (Squalus acanthias) en de ruwe haai of cazón in het Spaans (Galeorhinus galeus). Deze haaien kunnen overal in de Spaanse wateren worden aangetroffen, van de Middellandse Zee tot de Atlantische Oceaan.
Naast deze meer algemene soorten, herbergt de Spaanse kust ook enkele zeldzamere en exotischere haaiensoorten. Soorten als de tijgerhaai of tiburón tigre in het Spaans (Galeocerdo cuvier), de hamerhaai of tiburón martillo in het Spaans (Sphyrna) en zelfs de witte haai of gran tiburón blanco in het Spaans (Carcharodon carcharias) zijn ook in Spaanse wateren gesignaleerd, hoewel ze slechts zelden worden gezien.
De aanwezigheid van haaien langs de Spaanse kust vertoont een duidelijk seizoenspatroon. Tijdens de lente en zomer, wanneer de watertemperaturen stijgen, trekken veel haaiensoorten naar de kustwateren om te eten, te paren en te werpen. In de koelere herfst- en wintermaanden trekken ze zich weer terug naar diepere wateren.
Geografische verschillen
Hoewel haaien overal langs de Spaanse kust kunnen worden aangetroffen, zijn er duidelijke geografische verschillen in de waarschijnlijkheid van hun aanwezigheid.
De Atlantische kust, met name in Galicië en aan de Cantabrische Zee, wordt gezien als het meest haaienrijke gebied van Spanje. De koelere, voedselrijkere wateren van de Atlantische Oceaan bieden een ideale habitat voor diverse haaiensoorten.
Hoewel ook in de Middellandse Zee regelmatig haaien worden waargenomen, vooral in de regio’s Murcia, Valencia en Catalonië, is de aanwezigheid hier over het algemeen minder frequent dan aan de Atlantische zijde.
De Canarische Eilanden zijn ook bekende locaties voor haaien waarnemingen. De warme, tropische wateren rond deze gebieden vormen een aantrekkelijk leefgebied voor bepaalde haaiensoorten.
Aantal aanvallen
Ondanks de aanwezigheid van haaien langs de Spaanse kusten, is het aantal gerapporteerde incidenten met haaien zeer beperkt. Volgens de International Shark Attack File zijn er sinds de beschikbare registraties slechts 13 gevallen van haaienaanvallen in Spanje geweest.
Wat nog opvallender is, is dat geen van deze 13 gevallen tot dodelijke slachtoffers heeft geleid. De aanvallen resulteerden in verwondingen, maar geen verlies van mensenleven. Hoewel haaienaanvallen in Spanje zeldzaam zijn, zijn er toch enkele gerapporteerde gevallen:
Aanval op Ibiza: In 1999 werd een 20-jarige vrouw aangevallen door een haai voor de kust van Ibiza. Ze liep verwondingen op aan haar benen, maar overleefde de aanval.
Aanval op Gran Canaria: In 2006 werd een 14-jarige jongen gebeten door een haai tijdens het zwemmen voor de kust van Gran Canaria. Hij liep verwondingen op aan zijn arm.
Aanval op Mallorca: In 2016 werd een 40-jarige man aangevallen door een haai terwijl hij aan het snorkelen was voor de kust van Mallorca. Hij raakte lichtgewond.
Ondanks de aanwezigheid van haaien in de Spaanse wateren, blijven de risico’s voor badgasten zeer laag. De kans op een haaienaanval is uiterst klein, zeker in vergelijking met andere delen van de wereld.