In de afgelopen jaren is de interesse in de witte haai, de meest gevreesde soort ter wereld, flink toegenomen. Veel mensen beschouwen deze indrukwekkende roofdieren als een gevaar, maar wetenschappers zijn bezig met het bestuderen van hun biologie en gedrag. Recent onderzoek richt zich op waar deze interessante dieren zich bevinden in de kustwateren van Noord-Spanje.

Het onderzoek naar de witte haai in de Atlantische Oceaan nabij Spanje wordt uitgevoerd door diverse organisaties, zoals de Amerikaanse onderzoeksgroep Ocearch en de Spaanse organisatie Fundación Oceanogràfic. Ze proberen beter te begrijpen wat de biologie en aanwezigheid van witte haaien in deze regio inhoudt.

De meest recente waarneming van een witte haai in Spaanse wateren dateert uit 2018, toen er een vijf meter lang individu werd vastgelegd bij Cabrera (Mallorca). Wetenschappers zijn van mening dat deze indrukwekkende dieren nog steeds in de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan aanwezig zijn.

De urgentie van dit onderzoek is groot. Witte haaien leven in gematigde en tropische kustwateren wereldwijd, inclusief bij de Spaanse kust, waar nog veel onbekend is over hun populatie en gedrag. Door overbevissing, vervuiling en habitatverlies verkeren veel haaiensoorten in gevaar, wat de noodzaak om hun toekomst te beschermen vergroot.

Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is de angst voor deze dieren. Films en tv hebben bijgedragen aan de fobie voor de witte haai, terwijl mensen een groter risico vormen voor de haai dan andersom. Wetenschappers hopen met meer kennis de publieke perceptie te veranderen en bewustzijn voor hun bescherming te vergroten.

Ter bestudering van de aanwezigheid van de witte haai in het Golfo de Bizkaia vertrok op 29 juli een team van tien onderzoekers vanuit de haven van Vigo (Galicië). Het doel van deze expeditie was het verkennen van zones waar deze haaien eerder waren waargenomen, voor de Spaanse en Franse Atlantische kust. Gedurende de reis was het de bedoeling om gegevens te vergaren over de bewegingen van de haaien en hun leefomgeving.

Om de haaien te beschermen, was er een evaluatie gepland voor het verzamelen van lichaamsvloeistoffen en weefsels. Ook zouden slimme trackingapparaten worden aangebracht om migratiepatronen in kaart te brengen. De onderzoekers zagen echter geen witte haai, maar alleen een blauwe haai van drie meter.

Witte haai kraamkamer

Het idee dat de Middellandse Zee als ‘kraamkamer’ voor jonge witte haaien kan dienen, is intrigerend. Het suggereert dat er veilige zones zijn waar jonge haaien zich kunnen ontwikkelen voordat ze naar dieper water gaan. Onderzoekers hebben ontdekt dat enkele haaiensoorten, zoals de witte haai, gebruikmaken van beschermde baaien om hun jongen groot te brengen, weg van roofdieren in de oceaan.

In het New York Bight-gebied zijn honderden baby-witte haaien waargenomen die opgroeien in veilige wateren. Ze leren daar belangrijke vaardigheden zoals jagen en navigeren, wat hun overlevingskansen vergroot. Nu is de vraag of dit ook in de Middellandse Zee gebeurt, waar vrouwelijke witte haaien mogelijk hun jongen achterlaten tot ze zelfstandig kunnen overleven.

Het idee dat de Middellandse Zee een vergelijkbare rol kan spelen, biedt nieuwe kansen voor onderzoekers. Het stelt hen in staat om de ecologische dynamiek beter te onderzoeken en te begrijpen hoe menselijke activiteiten zoals visserij en vervuiling de voortplanting van soorten beïnvloeden. Tot nu toe is er echter weinig bekend over specifieke kraamkamers.