Spaanse wijnhuizen proberen te anticiperen op de toenemende interesse in wijnen zonder alcohol of met verminderd alcoholgehalte. Deze trend, hoewel minder snel ontwikkelend in Spanje, blijft wereldwijd groeien onder een breed scala aan consumenten, wat de industrie aanspoort om het product verder te verfijnen.
Door hun toenemende relevantie zijn de volledig alcoholvrije wijnen (van 0,0% tot 0,5%) en gedeeltelijk alcoholvrije wijnen (tussen 0,5% en 8%, de minimale alcoholgraad voor deze drank) enkele van de sterren geworden op het 44ste Wereldcongres van de Wijn en de Wijnbouw in Cádiz.
Er bestaat een brede vraag naar wijnen met een laag alcoholgehalte of zonder alcohol. De markt hiervoor is zeer divers: van zwangere vrouwen en mensen met gezondheidsproblemen, tot degenen die vanwege religieuze redenen geen alcohol nuttigen. Ook jongeren, de zogenaamde generatie Z, die op zoek zijn naar gezondere producten, drinken weinig tot geen alcohol. Daarom zijn wijnproducenten begonnen met het beantwoorden van deze vraag.
Hoewel de consumptie in Spanje nog steeds erg laag is in vergelijking met landen waar alcoholvrije wijnen al jaren worden gedronken, is de groeiende belangstelling van de wijnhuizen opmerkelijk. In 2015 werd er nog maar een half miljoen liter wijn gedehalcoholiseerd, maar in 2022 was dit aantal gestegen naar 6,5 miljoen liter. Het proces van de-alcoholisatie kan op alle soorten wijnen worden toegepast: van rood, wit en rosé tot Albariño, Fino en gerijpte wijnen, wat leidt tot zeer boeiende varianten.
“We moeten dit niet beschouwen als wijn, want het is een ander product. Als je de alcohol eruit haalt, verwijder je de hele balans van de wijn. Maar voor iemand die geen alcohol drinkt, biedt dit een alternatief dat vergelijkbaar is met wijn en dat de ervaring, de aroma’s en het plezier ervan geeft”, stelt een wijnproducent. Bij het verliezen van alcohol verliest de wijn ook zijn beschermende kwaliteiten tegen micro-organismen en bacteriën.
Proces
Het proces van het alcoholvrij maken van wijn, ook bekend als dealcoholisatie, omvat verschillende methoden om de alcoholinhoud van de wijn te verminderen tot een niveau onder de wettelijke limiet voor alcoholvrije dranken. Hier zijn enkele veelvoorkomende technieken die worden gebruikt:
1. Destillatie: Deze methode verwijdert de alcohol door de wijn te verwarmen en de dampen op te vangen. Omdat alcohol een lager kookpunt heeft dan water, kan het worden gescheiden en opgevangen, terwijl de meeste andere componenten van de wijn behouden blijven. Het resulterende distillaat wordt later hergemengd met de resterende wijn om de smaak en het aroma te behouden.
2. Omgekeerde osmose: Dit proces maakt gebruik van een speciaal membraan om de alcoholmoleculen van de andere componenten in de wijn te scheiden. Door water onder hoge druk door het membraan te persen, kunnen de alcoholmoleculen worden gescheiden en verwijderd. Het geconcentreerde alcoholvrije product wordt vervolgens verdund met de oorspronkelijke wijn om de smaak in balans te brengen.
3. Verdamping: Hierbij wordt de wijn verwarmd in een vacuüm, waardoor de alcohol bij een lagere temperatuur verdampt dan de andere componenten. De damp wordt opgevangen en afgekoeld, waardoor het weer vloeibaar wordt. Het gecondenseerde product bevat minder alcohol en kan later worden vermengd met de rest van de wijn.
4. Koude fermentatie: Deze methode maakt gebruik van gistculturen die bij lagere temperaturen werken, waardoor de productie van alcohol wordt beperkt. Het fermentatieproces wordt nauwlettend gecontroleerd om ervoor te zorgen dat de gewenste hoeveelheid alcohol wordt geproduceerd en behouden.
Het doel van het alcoholvrij maken van wijn is om een drank te creëren die het karakter en de smaak van traditionele wijn behoudt, maar met een aanzienlijk lager alcoholgehalte. Hoewel het proces enigszins de alcohol kan verminderen, is het belangrijk op te merken dat het technisch gezien moeilijk is om 100% alcoholvrije wijn te produceren, aangezien er altijd een minimaal residu van alcohol kan achterblijven.